Monataj arkivoj: Aprilo 2006

Kiu estas la plej bona bando de la mondo?

Retaj radioj eble pli multon movas, ol mi unue pensis. Konkreta okazaĵo komenciĝis per elsendo de esPodkasto nr-o 7 de Rolf Ernst (MP3-dosiero). En ĝi li aŭskultigis kanton de mi (“Je la fino de l’ somero”) kaj samtempe atentigis pri fonto de muziko libere uzebla por retaj radioj: music.podshow.com, ankaŭ nomata “podsafe music network”. Post iom da ekzamenado, mi decidis registriĝi tie kiel artisto kaj enŝutis tri kantojn.

Ene de kelkaj tagoj, jam tri diversaj retradioj uzis mian muzikon:

  1. RobKast Radio
  2. a better day
  3. Pirates Week

Al mi tre plaĉas la ideo, ke nekonataj artistoj liveras muzikon al tiaj radioj kaj reciproke amatoraj radioj aŭskultigas kantojn de tiaj muzikistoj. Verŝajne tio estas la plej bona TTT-muzikvarbada metodo ekde mp3.com (kiu bedaŭrinde ĉesis ekzisti en decembro 2003).

Tio povus esti tre interesa ankaŭ por Esperanto-artistoj kaj Vinilkosmo. Mi serioze pripensas, ĉu ne transigi ĉiun mian muzikon de
www.download.com/kunar kaj www.mp3.com.au/djkunar al tiu TTT-ejo.

Do oficiale nun ekzistas muziko de DĴ Kunar por retaj radioj. Sed kompreneble ankaŭ la aliaj kantoj de mi, kiuj haveblas senpage en la reto, rajtas esti uzitaj – kun la mencio de la artista nomo kaj la fonto.

Cetere nur ekde mia partopreno la serĉilo de la TTT-ejo donas rezulton, se oni entajpas “esperanto”. Mi iomete fieras, esti la unua…

Vidu, la ?tono estas for?ovita

Paske mi same kiel pasintjare denove estis hejme en Nordwalde. Kion alian oni ankaŭ faru dum pasko?

Same kiel la pasintan fojon, sabatvespere post la meso mi renkontiĝis kun aliaj homoj el mia paroĥo. Tiam la fastotempo jam estis finita kaj mi povis denove manĝi dolĉaĵojn kaj trinki alkoholon. Ambaŭ mi tre ĝuis, kvankam la fastado ĉijare ne prezentis grandajn problemojn al mi. Estas ĉiam bele, sperti kiel diverse oni povas vivi kaj samtempe resti la sama.

Dum la vespero mi babilis kun DĴ Arafat. Li dankis min pro la sendado de la kanto “Menschenverachtende Untergrundmusik” de Funny van Dannen. Ĝi ege amuzis lin kaj li intencas uzi ĝin dum la sekva metalroka festo en la arbaro. (Mi jam estis antaŭvidinta tion – tial ja entute mi sendis la kanton al li post la pasinta festo!)

Kiam mi rakontis, ke en la reto haveblas la akordoj de la kanto kaj ke ili ege facilas (Tri akordoj, ho, miraklo!), li tre ĝojis. Lia frato, kiu muzikas en metalrokgrupo, jam estis dirinta ke tiun kanton oni povus reludi en gitara rondo.

Fortaj ni devas esti

La 8an de aprilo okazis la sepan fojon metalroka festo en arbaro proksime de mia hejmvilaĝo Nordwalde. La sesan mi estis maltrafinta, ĉar mi tiam partoprenis la naskiĝtagfeston de Sebastian en Paderborn. Sed la trian, kvaran kaj kvinan feston mi jam ĉeestis. La aranĝo nomiĝas “Deep in the Woods”, do “profunde en la arbaro”.

Kelkajn tagojn antaŭe, min kaptis la pripenso, prepari KDn speciale al tiu okazo, inkluzive titolilustraĵo. Tamen lastminute mi decidis male – mankis tempo por fari tion bone. Sed venos sekva fojo…

Ĉifoje malgraŭ miaj invitoj ne kunvenis gastoj. Du personoj, kiuj estis rezervintaj liton ĉe la domo de miaj gepatroj, kelkajn horojn antaŭe malaliĝis. Tiel mi ne bezonis atendi aliajn personojn kaj libere decidi, kiam ek- kaj forveturi.

Mi alvenis je la 21a samtempe kun granda aŭtokaravano el Nordgermanio. La ejo jam estis sufiĉe plena, sed ekde tiam vere plenplena. Tio estis jam bona komenciĝo. Minimume 40% de la ĉeestantoj estis virinoj – tre impresa cifero por metalroka festo! La etoso ŝajnis al mi entute pli agrabla, gaja kaj senstreĉa ol dum la antaŭaj fojoj. Vere temis pri la plej sukcesa metalroka festo, kiun mi ĉeestis!

DĴ Arafat surmetis la plej diversajn metalrokajn stilojn, tiel ke ĉiu havis ion por danci kaj kunkanti. Mia muzikdeziro estis “In God We Trust” de Thy Majestie, do tre melodia, relative mola kanto.

Mi spertis interesan scenon, kiu ege memorigis min pri la lasta nokto dum la IS. Ĉifoje mi tamen travivis ĝin el alia perspektivo. Krom la fakto, ke jam estas sufiĉe fascine vidi similajn okazaĵojn de diversaj vidpunktoj, tre trankviligis min, ke mi ne estas la sola, al kiu okazas tiaj aferoj. Pliajn detalojn mi ne povas mencii publike sen malkaŝi la privatan vivon de alia persono – kaj tion mi ne volas.

Tiel mi ekhavis babiladon kun tre simpatia knabino. Homoj, kun kiuj mi povas paroli pri diversaj temoj kaj trovas daŭre ion komunan en niaj opinioj, ĉiam impresas min. Unue ŝi rakontis, kiel ŝi unu tagon antaŭe freneze dancis al elektronika muziko (ekzemple Fatboy Slim) por senstreĉiĝi kaj forgesi pri ĉio. Mi ja ege ŝatas fari same!

Poste ŝi diris, ke ŝi kutime aŭskultas ne tiom multan metalrokan muzikon, sed “Die Ärzte“! Tuj ni havis novan komunan temon. Kiam ŝi menciis, ke al ŝi ne plaĉas la lasta studioalbumo “Geräusch”, mi aldonis, ke ĝi enhavas kelkajn bonajn kantojn, ekzemple “System”. Pri tio ŝi konsentis kaj ni eĉ komencis kanti la refrenon de tiu kanto. Ŝi ne tro ŝatas la kantojn de la basisto Rod. “1/2 Lovesong” tamen estas escepto, kaj ĝuste tiun kanton de Rod ankaŭ mi tre ŝatas kaj pro tio tradukis al Esperanto (“Duona amkanto“).

Mi forlasis la feston du dek minutojn antaŭ la kvina matene. Mi bonege amuziĝis eĉ tute sen trinki alkoholaĵojn (estis fastotempo).

En la reto nun troviĝas fotoj de la festo. Kompreneble ili ne povas bone redoni la bonegan etoson, sed servas kiel belaj memorigoj al la ĉeestintoj.

Jen miaj geproksimuloj

En la televido oni montris “Stelaj Militoj, epizodo II – Atako de la klonmilitistoj“. Mi nur spektis la finon, memorante bone ke mi estis iom seniluziigta de la filmo post kineja vizito en 2002. En ĝi aperas nur unu persono portante kirason kiel poste Boba Fett – kaj same temas pri kapopremia ĉasisto, eĉ lia patro. Sed laŭ la multe pli malnova libro “La imperio rebatas”, dum la klonmilitoj batalis tuta grupo da malbonaj militistoj kiuj portis tiun impresan kirason. Ili estis venkitaj de la Jedi-kavaliroj. Tiu pli malnova ideo multe pli plaĉas al mi – kaj estintus ja vere spektinda batalo!

Bone farita tamen estas la sceno, en kiu la iama Jedi-kavaliro provas tiri Obi-Wan Kenobi al la malhela flanko: La malbonulo rakontas plej alarmigajn novaĵojn – kaj diras fakte la tutan tempon la veron! Nur tra ellasado de kelkaj faktoj li mensogas. Se iu bezonas ekzemplon kiel eblas mensogi per la vero – Christopher Lee bonege liveras ĝin en sia rolo.

Sekve al la filmo oni montris la desegnitan filmon “Klon-militoj“, kies agado okazas inter epizodo II kaj III. Miaj atendoj ne estis altaj, sed la verko sukcesis krei la ĝustan etoson per la filmmuziko kaj la parolantoj. En la germanlingva versio, la voĉojn donas la samaj personoj kiel en la normalaj filmoj, tiel ke la sinkronigo aperas kiel avantaĝo. Strange, ke la romantika amtemo je la refoja aŭskultado plaĉis al mi. Unue mi opiniis, ke ĝi iel tro similis al samspecaj verkoj de John Williams. Verŝajne mi suferas je nesanigebla kazo de romantikeco.

Anakin en kaverno havas vizion, kiu jam avertas pri lia malhela estonteco (oni vidas personon, kiu savas aliajn de danĝero, sed poste detruas ilin per la sama malbono), sed kompreneble ne komprenas ĝin. Krome aperas en la filmo kiel Jedi-kavaliroj diversaj rasoj, kiujn oni konas el la trinkejo de la unue farita filmo “Nova espero”. En unu sceno oni lernas, kial unu el la malbonuloj en la tria epizodo tiom malbone spiras kaj tamen povis iĝi tiom minaca batalanto: Li ne ĉiam suferis je tiuj problemoj. Mace Windu vundigis lin.

Kelkajn tagojn poste mi spektis la filmon “Gorky Park“. Temas pri krimfilmo kaj sufiĉe brutalaj murdoj en Moskvo dum la malvarma milito. Mi tuj rekonis Ian McDiarmid, kiu ludas la imperiestron Palpatine en la “Stelaj Militoj”-filmoj.

Unu interesa muzika penso venis al mi dum la spektado (Dio scias, kial): Se oni komparas la stereotipajn Sovetajn himnojn – kaj ankaŭ la veran himnon de Sovetunio, hodiaŭ uzita kiel himno de Rusio! – al la kanto “Himno de EsperHe” de Dolchamar, oni konstatas frapan similecon! Mi povas tute facile imagi, kiel vira ĥoro kantas “Jen miaj geproksimuloj…” ktp. kaj laŭ tio marŝas soldatoj, kiuj portas verdan stelon sur la uniformo. Kvankam kompreneble kelkaj ŝatas bombastajn paradojn (aŭ lasas sin impresi de ili), mi ĝojas ke tiu bildo nur restas fikcio rilate al Esperantujo. Evidente la kuniĝo de Esperanto kaj la povo estas io tute maldezirinda…

La ideo, uzi Rusan ĥoron, jam aperas ĉe la “Go West”-versio de The Pet Shop Boys (malofta ekzemplo por reludversio, kiu supertrafas la originalon!) kaj tuta albumo de The Leningrad Cowboys el Finnlando. Plej amuze la efiko estas ĉe “Sweet Home Alabama”. Ambaŭfoje la rezulto tre konvinkas min.

Sed mi nur prenas la gitaron kaj faras bluson en rubuj’

La preparoj por la hiphopa kompilo alportis agrablan kromefikon: Mi remiksis tri de miaj samplobazitaj ritmenblusaj kantoj.

Kutime mi ne tre ŝatas remiksojn kaj tial ankaŭ hezitas remiksi miajn proprajn kantojn. Leciono, kiun alportis sole la jaroj, tamen estas, ke foje oni je la unua fojo ial ne sukcesas plene kontentige fini kanton. La finita verko ja sonas bone, tamen iel oni sentas, ke oni povintus fari tion pli bone. Sed oni ne vidas la vojon…

Tiam post kelkaj jaroj, dum kiuj oni ne prilaboris, ja eĉ ne tuŝis la muzikaĵon, subite kvazaŭ flankeniĝas la nebulaj kurtenoj antaŭ la cerbo kaj oni dum malmultaj tagoj trovas la alcelitan version.

Ankoraŭ mi ne decidis, kie publikigi la MP3-dosierojn. Ĉiel ajn temas pri la jenaj kantoj:

  • Gangsta P. (v2.6)
  • La premiero (versio d)
  • Ritmenbluso de Fischer / Fischer’s R&B

La 10an de aprilo, oni informis min ke mi por tri monatoj havis pagitan konton ĉe LiveJournal. Ŝajne iu donacis tion al mi. Teorie mi nun povus uzi dekojn da diversaj uzantobildoj, fari kelkajn voĉajn kontribuojn kaj aliajn aferojn. Mi tamen ĝis nun ne havas ideon, kiel efektive bone uzi tiujn novajn eblojn. Kaj mi havas neniun ideon, kiu donacis tiujn tri monatojn al mi.

Kaj sonigi sur ĉiuj instrumentoj

Kiam mi estis leginta la tradukon, la “Liebeslied”-tradukon, kiun timwi verkis por Bodo Wartke, mi pensis, ke tiu temo estus finita por mi. Sed post la festo de Sebastian, kie mi denove aŭskultis ĝin, la afero ŝanĝiĝis.

Surfante en la reto mi eltrovis, ke Bodo Wartke multe pli serioze kaj detale dediĉas sin al tiu kanto. Intertempe ekzistas amkanto-farilo, per kiu oni povas mem kombini la diverslingvajn strofojn kaj tiel krei sian personan version en la lingvoj, kiujn oni plej ŝatas. La ilo uzas la t.n. “Flash”-teknikon, kiun mi kutime tre malestimas kaj evitas. Ĉifoje tamen temas pri unu el la malmultaj vere utilaj uzmanieroj.

Kadre de la “Liebeslied”-farilo, Bodo Wartke ankaŭ donas detalajn konsilojn pri la tradukado al nova lingvo. Li listigas la jam ekzistantajn tradukojn, mencias la rimskemon kaj la nepran enhavon de la traduko. Krome li saĝe aldonas, ke oni ĉiam devas iomete devii de tute strikta strukturo kaj ĉefe atenti, ke la rezulto ravas denaskulojn. Li ankaŭ rekomendas, enmeti lingvo- kaj landospecifajn fajnaĵojn en la tradukon, se tio eblas.

Male al aliaj artistoj kaj male al miaj antaŭtimoj, li scias, kiom gravas bona prononco ĉe papaga kantado. Li rekte invitas homojn alparoli lin post koncerto kaj tiam fari provsurbendigon, kiu servu kiel modelo por posta bona surbendigo de li.

Sole ĝenas min ke tiuj tre legindaj tekstoj nur aperas kadre de la “Flash”-ilo. Estas ja tute bone, ke persono, kiu elŝutas la SWF-dosieron kun la diversaj strofoj, aŭtomate kunprenas tiujn klarigojn. Sed ili meritus esti skribitaj ankaŭ kiel ordinara teksto. Nur tiel eblas facile trovi ilin per serĉilo kiel Google kaj kopii aŭ elŝuti ilin.

Ĉiel ajn dum ĉirkaŭ semajno kolektiĝis diversaj tradukideoj en mia kapo. Preskaŭ konstante ĉiun tagon mi plupolurigis mian tradukon. Je la fino, mia patro korektlegis ĝin, aldonante etajn ŝanĝoproponojn. Li forte preferas mian tradukon kompare al tiu de timwi. La 12an de marto, mi sendis mian tradukon al Bodo Wartke kun kelkaj klarigoj – i.a., kial entute indis verki duan tradukon. Mi scivolemas, ĉu li iaforme reagos kaj/aŭ uzos mian version.

Forprenu mian spiron

En la 1980aj jaroj ekzistis en la Germana televido muzikelsendo “Formel Eins“, kadre de kiu oni montris videojn de diversaj aktualaj kantoj ĉiusemajne. Mi neniam spektis ĝin, sed konis la kasedojn (kaj poste kompaktdiskojn) kun la rozkolora emblemo de tiu elsendo. La titola muziko de la elsendo estas klavara instrumentaĵo kaj en la stilo tipa por la 1980aj jaroj. “Formel Eins” do por mi reprezentas la muzikon kaj modon de tiu periodo.

Nuntempe oni ripetas partojn de tiu elsendo kaj remontras kompreneble precipe la videojn. Ankaŭ tiun elsendon mi neniam (komplete) rigardas, ĉar mi ne ŝatas tiujn unufrazajn komentojn kaj la kadran programon. Sed antaŭ semajnoj mi hazarde kaptis la komenciĝon de unu kanto, kiun mi eĉ ne klare memoris. La akompanajn bildojn mi tamen des pli bone rekonis: Ili venis el la filmo “Top Gun” (1986) – kaj la kanto, “Take my breath away” de “Berlin”, estis el tiu filmo.

Tio kreis grandan melankolion en mi. Por mi “Top Gun” ĉiam estis unu el la plej tipaj filmoj por la 1908aj jaroj – krom “Beverly Hills Cop” (1984) kaj “Back to the Future” (1985). Ili prezentis ankaŭ muzikon tipan por tiu tempo (“Axel F.” resp. “The power of love” – famaj kantoj!) kaj se oni spektas ilin hodiaŭ, oni kvazaŭ plonĝas en malnovaj tempoj kaj memoroj. Kvankam mi tiam estis infano, maksimume junulo, la 1980aj jaroj estas “mia tempo”, ĉar la filmoj kaj la muziko el tiu tempo tiom forte influis min.

Kiam mi legis, ke la malrapidan amkanton “Take my breath away” verkis Giorgio Moroder, mi estis tre surprizita. En mia kapo mi ligis tiun nomon al malmola, rapida elektronika muziko, do tute alia stilo. Mi vage memoris, ke iu kanto el mia KD-kolekto havis la aldonon “Giorgio Moroder Mix”. Ĉu estis remikso sur la “Firestarter”-disketo de “The Prodigy”? Fakte ne, sed mi tamen baldaŭ eltrovis, ke temas pri kompaktdisko tre apuda en mia KD-ingaro, nome la sonŝpuro de la filmo “Mortal Kombat“. Ĝi enhavas kanton de “KMFDM” kun la nomo “Juke-Joint Jezebel (Giorgio Moroder Metropolis Mix)”. Interese, kion la homa cerbo sukcesas memori…

Antaŭ kelkaj semajnoj mi aĉetis plurajn numerojn de la “Kuschelrock”-serio por amikino de mi. Ŝi loĝas en eksterlando kaj pro tio malfacile povas aĉeti tiujn Germanajn kompaktdiskojn. Mi helpis al ŝi akiri kelkajn mankantajn ekzemplerojn por ŝia kolekto, sukcese serĉante en vendejo kun uzitaj diskoj. Sur tiuj kompaktdiskoj ankaŭ troviĝas “Take my breath away”, tiel ke mi havis la ŝancon, kontroli mian memoron de la basa melodio. Ĝi estis akurata! Efektive klavaro transprenas la rolon de la baso, kiu tre forte sonas, ofte paralele al la kantado. Denove montriĝis, ke famaj kantoj, kiuj restas en la kapo, ofte konsistas el relative simplaj melodioj. La basaj tonoj grandparte estas nur:

D# F G# A# G# – D# G – D# F – D# G

Por komforte ludi je tiu dutalteco, aŭ necesas agordigi la gitaron duonan duton pli malalte aŭ ludi ĉion duonan duton pli alte. Tiam oni povas uzi la du plej malaltajn kordojn:

E F# A H A – E G# – E F# – E G#

La sama validas por kvarkordaj basgitaroj. Sed ekzemplerojn kun kvina kordo, nome malalta “B”, oni povas senprobleme ludi je D#. Tamen pli facilas reagordigi la instrumentojn. Tian trukon mi jam plurfoje renkontis ĉe originaj surbendigoj, kiam mi volis reludi ilin.

Kie brilas por ni la hela suno

La aktiveco de JoMo daŭre rikoltis mian ŝaton. Li apartenas al la malmultaj Esperanto-muzikistoj, kiuj ne seniluziigis min dum la pasintaj jaroj, sed kies kvalito konstante kreskis.

Lastatempe li vizitis la studion de Vinilkosmo por surbendigi novan albumon kun siaj du muzikgrupoj. La rezulto estos mikso inter rokmuziko kaj slava folkloro. Antaŭguston oni ricevas spektante videon, kiun Flo disvastigis retpoŝte kaj kiu laŭdire elŝuteblos tra la Vinilkosmo-TTT-ejo. Mi tuj rekonis la kantistinon, kiu jam partoprenis la koncerton de JoMo dum la KEF 2005. De la lasta kanto en la video mi konas la originan ruslingvan version. Mi posedas kompaktdiskon de Ivan Rebroff kun “Poljuschko – Polje”. “JoMo slavumas” iĝos evidente interesa eksperimento, kies rezulton mi nun des pli antaŭĝojas komplete aŭskulti.