Arkivoj de etikedoj: metalroko

?iuj metiistoj dankas ?i tie

Mi intencis skribi pli detale pri la diskoj, kiujn mi ekkonis tra la radio kun bona muziko. La unua grupo nomi?as Qntal.

Kio tuj ravis min, estis la nekutima stilo: Estas mikso el Germana mezepoka metalroko kaj elektronika muziko.

La instrumentoj memorigas pri grupoj el Germanujo, kiuj kombinas rokmuzikon kaj malnovajn instrumentojn, la opera kantistino pri Nightwish. La forta ritmo pensigas pri The Prodigy, la melodiaj, melankoliaj partoj ekzemple pri Wolfsheim.

La disko Illuminate fakte ne estas vera albumo, sed kunmeto de du disketoj kun pliaj kantoj. Mi a?etis ?in pro la kanto Stella splendens – pri kiu mi ja same promesis skribi pli detale aliajn fojon. ?i estis ?uste tiu, tra kiu mi ekkonis la grupon.

La muzika?o trovi?as en la tielnomata “Ru?a Libro de Montserrat” (Llibre Vermell de Montserrat) el Katalunujo, kiu datas el la jaro 1399. Tra la Vikipedio mi eksciis pri PDF-dosiero kun notoj, tekstoj kaj germanlingvaj tradukoj. La teksto cetere estas kristana. Origine tiu kantokolekto servis al pilgrimantoj.

“Stella splendens” de Qntal ta?gas por freneza dancado en klubo. Sur “Illuminate” trovi?as alternative versio sen forta ritmo sub la titolo “El Sendero Hacia Monserrat”. Mi povas oftege a?skulti la muzikon – ?i ?iam ravas min denove.

Qntal: Stella splendens

Vivante en duonlumo

Epidemia

Einmal pro Jahr schreibe ich in meinen beiden Muttersprachen Deutsch und Esperanto. Dabei rezensiere ich immer etwas. Zweimal waren es Comics (2003, 2005), dreimal Musikalben (2004, 2006, 2007). Dieses Jahr geht es zum dritten Mal in Folge um Power Metal, diesmal “????? ? ????????” von Epidemia aus Russland.

Unufoje en la jaro mi skribas en ambaŭ miaj gepatraj lingvoj Esperanto kaj la germana. Ĉiam mi recenzas ion. Dufoje estis bildstrioj (2003, 2005), trifoje muzikalbumoj (2004, 2006, 2007). Ĉijare denove temas pri potenca metalroko, la trian fojon sinsekve, ĉifoje “????? ? ????????” de Epidemia el Rusujo.

Die ganze Rezension / La tuta recenzo

Nova serumo forigas la malsanon

Dum la la metalroka festivalo mi longe rigardis la diversajn diskovendajn tablojn kaj fine aĉetis kompaktdiskon kun la plej bonaj kantoj de Tiamat. Tiu Sveda grupo ludas iun mikson inter mortmetalroko kaj progresema rokmuziko.

Unue mi konis ĝin tra mia bona amiko Till, kiu posedas afiŝon de la albumo “A Deeper Kind Of Slumber” el la jaro 1997. Tiun mi vidis jam antaŭ multaj jaroj. Nur tre longe poste mi lernis, ke la nomo de la grupo estas Babilonia aŭ Sumera dio. Tion mi eksciis tra rolluda komikso, kiun mi regule legas.

Inter iam ekde 2000 kaj antaŭ decembro 2003 aperis kelkaj MP3-dosieroj de Tiamat ĉe mp3.com. Mi elŝutis “Brighter Than The Sun” fine de 2001 kaj “The Truth’s For Sale” fine de 2002.

Ĉe la MP3-kolekto de Century Media Records, mi trovis la kanton “Gaia”, kiu estas mia plej ŝatata de Tiamat. Ĝi estas tre malrapida kaj harmonia, plena je sinteziloj. Tamen temis pri malaltkvalita MP3-dosiero, kiun mi iam forigis. Des pli nun indis, aĉeti la diskon “Commandments”.

Tiu MP3-paĝo liveris ankaŭ aliajn interesajn metalrokajn kantojn. En decembro 2004 mi prenis de tie Battlefield de Blind Guardian (el la albumo “A Night At The Opera”), Trollhammaren de Finntroll (el la albumo “Nattfodd”) kaj “End Of All Hope” de Nightwish (el la albumo “Century Child”). En aprilo 2005 mi krome elŝutis la kanton “May Today Become The Day” de Sentenced.

?ar mi ne ?atas mian propran kulturon

Pasintan semajnfinon mi estis ĉe metalroka festivalo kun la nomo “Dong Open Air” (D.O.A. 2007). La festivala devizo estis “Paraskavedekatriaphobia“, do fobio kontraŭ vendredo la 13a.

Estis mia unua metalroka festivalo entute, do mi ne certis, ĉu mi ŝatos tion. Kompreneble mi jam partoprenis muzikajn festivalojn, laste la Kulturan Esperanto-Festivalon (KEF 2005) en Helsinko. Kaj kompreneble mi ŝatas metalrokon: Dum la pasintaj jaroj mi ja ofte estis ĉe metalrokaj festoj kaj unufoje eĉ ĉe koncerto de “Krio de Morto”. La nura demando estis, ĉu la kombino plaĉos al mi.

Dong Open Air (D.O.A.)
tempo grupo stilo
2007-07-13 (vendrede)
13:15 – 14:00 November’s Fall melodia mortmetalroko
14:20 – 15:05 Absence melodia mortmetalroko
15:25 – 16:10 Verdict draŝa metalroko
16:30 – 17:15 Cheeno progresema rokmuziko
17:35 – 18:20 Black Messiah pagana/vikinga metalroko
18:40 – 19:25 Debauchery mortmetalroko
19:45 – 20:30 Darzamat (Pollando) nigra metalroko
20:50 – 22:20 Månegarm (Svedio) pagana metalroko
22:40 – 00:00 Sinister (Nederlando) mortmetalroko
00:20 – fino Orphaned Land (Israelo) progresema melodia mortmetalroko
2007-07-14 (sabate)
12:05 – 12:50 Nitrolyt progresema metalroko
13:10 – 13:55 Run Amok draŝa metalroko
14:15 – 15:00 Synasthasia potenca metalroko
15:20 – 16:05 The Pokes folkloro
16:25 – 17:10 Galskap nigra metalroko
17:30 – 18:15 Van Canto akapela potenca metalroko
18:35 – 19:20 Dark Age melodia mortmetaltoko
19:40 – 20:25 All We Hate draŝa metalroko
20:45 – 21:50 Eluveitie (Svislando) pagana metalroko
22:10 – 23:30 Skyclad (Britio) folklora metalroko
23:50 – fino Ensiferum (Finnlando) pagana/vikinga metalroko

Lastminute ne povis veni Aeveron (melodia mortmetalroko) kaj Chainsaw (Pollando, potenca metalroko). Ilin anstataŭis Nitrolyt kaj Synasthasia.

Nitrolyt el Lepsiko estis agrabla surprizo. Ili devis veki la homojn post longa festonokto kaj sukcesis krei etoson jam dum la tagmezo. Krome oni bone rimarkis, kiel ili ĝuis ludi. “All We Hate” ludis malnovan kanton de “Rage Against The Machine”, nome “Killing In The Name Of”. Ĝin mi konas jam de la Internaciaj Seminarioj de la fruaj 1990aj jaroj. Krome du muzikistoj foje iris tra la publiko kaj la kantisto faris tre bonajn anoncojn. Oni bone rimarkis, ke ili havas multan sperton rilate al muzikado. Black Messiah ludis kiel aldonaĵon “Moskau”. La origina versio venas de la Germana grupo “Dschinghis Khan”. Mi aŭdis tion tamen nur de ekstere, ĉar tiu koncerto ĝenerale ne allogis min. Eluveitie ludis mezepokecan metalrokon (iomete kiel In Extremo). Dum la koncerto DĴ Arafat donis al mi siajn okulvitrojn por freneze danci en la amaso. “The Pokes”, tute malirlanda grupo, ludis folkloran rokon. Plej amuzis min la germanlingva parodia teksto pri esoterismo. Ĝi mencias, ke la rakontisto nur interesiĝas pri esotero, ĉar li ne ŝatas sian propran kulturon.

La koncerto de “Ensiferum” por multaj certe estis la kulmino de la festivalo, ĉar tiu grupo estis la plej fama. Tamen ĝi ne impresis min, kvankam Finna metalroko ja estas laŭ mia gusto. Plej ravis min Orphaned Land. Kune kun mia frato mi spektis la lastan koncerton de la vendredo, dum la aliaj el mia grupo drinkis apud la tendoj aŭ jam dormis. La sono memorigis min pri Thy Majestie kaj komune ni gaje dancis kaj saltis.

Miajn kritikpunktojn mi jam skribis en la festivala forumo. Tial mi nur ripetas la plej gravajn impresojn:

Mia akompano (la tri resp. kvar personoj, kun kiuj mi veturis) estis tre bona. Kun tiuj homoj mi ĝenerale bone fartis. La prezoj por la trinkaĵoj estis akcepteblaj. Oni ĉiam rapide servis min kaj la biero ĉiam estis malvarma. La gardistoj preskaŭ ne rimarkeblas, kio estis bona signo: Ili faris sian laboron ĉe la enirejo de la muzika tendego sen ĝeni la homojn. Bonŝance regis bona vetero dum la semajnfino. Sabate posttagmeze iomete pluvis, kio helpis forigi la neatenditan varmegon. Tamen ankaŭ restas menciindaj kelkaj negativaj okazaĵoj: Ĉe la akceptado ni devis longe atendi. Tio estis la plej rimarkebla fuŝo de la organizantoj. Post la festivalo ĉie kuŝis rubo. La rubujoj, kiujn oni estis metinta ĉien ĉe la festivalejo, tute ne sufiĉis. La higienaj kondiĉoj estis sufiĉe malbonaj. Necesis esti dura ulo por elteni tion. Kelkaj idiotoj forŝtelis aferojn de aliaj partoprenantoj kaj ankaŭ alimaniere fikondutis. Ne haveblis bona t-ĉemizo de la metalrokaj grupoj, kiujn mi ŝatas. La festivalan t-ĉemizon mi aĉetis kiel memoraĵon. Ĝenerale la “Dong Open Air” estas eta sed fajna festivalo, kiu bonege taŭgas kiel unua metalroka festivalo por homoj kiel mi.

Koro de la bravuloj

Finfine alvenis du diskoj, kiujn mi estis mendinta ĉe tws. Ĉifoje estis iom miksita sperto, ĉar post longa atentado (same kiel ĉe jpc) mi eksciis post redemandado, ke la disko petita origine de mi ne haveblas. La provizanto simple ne respondas (kaj verŝajne jam kulpis je la pli frua frustra mendo). Je la fino mi decidis mendi alian diskon, kiu preskaŭ samgrade interesis min. Entute do temas pri:

Freedom Call – Taragon
Sonata Arctica – Ecliptica

Pri kanto de “Freedom Call” mi jam skribis pli frue. La Taragon-albumeto origine aperis nur en Francio kaj estis longe malfacile havebla en Germanio. Tial la grupo decidis kelkajn jarojn poste, ke la viva albumo “Live Invasion” komplete enhavu la Taragon-diskon. Sed mi ŝatis la ideon, havi la originan version. La grava kanto de la KD estas reludversio de “Dancing With Tears In My Eyes” (origine de Ultravox).

Ĝi aldoniĝas al la listo de popmuzikaĵoj el la 1980aj jaroj, kiujn reludis metalroka grupo. Jam mi konas “To France” de Blind Guardian (origine de Mike Oldfield) kaj “The Neverending Story” de Dragonland (origine de Limahl).

Mi sciis, kiel sonas la versio de Freedom Call, ĉar en la reto haveblas unuminuta MP3-dosiero. Tial mi povis kompari la du surbendigojn antaŭ unu jaro dum la ekzercado kun Sebastian. Li atentigis min pri tio, ke la nova versio estas duonan duton pli malalta. La Esperanto-version ni ludis kune kun Dolchamar jam dufoje, nome dum la IJS kaj dum la IS.

La grupon Sonata Arctica mi ankoraux konas el la oraj tempoj de mp3.com. La 19an de januaro 2001, iu “Zoka” enŝutis tie plurajn kantojn, interalie “UnOpened” kaj “8th Commandment”. Plej verŝajne estis versioj de demo-KD. Bedaŭrinde mi ne elŝutis tiujn kantoj ĝustatempe, ĉar baldaŭ ili denove malaperis el la reto.

Mi ne komprenas, kial ekzistas du diskoj kun la “plej bonaj kantoj” de la grupo, kiuj aperis kun nur unujara distanco. Li pli frua ŝajne origine haveblis nur en Japanio, dum la dua enhavas novajn versiojn de pluraj malnovaj kantoj de la grupo. Ĉar ne eblis bone decidi, kiun elekti, mi finfine prenis simple la unuan albumon de “Sonata Arctica”. Ĉiuj tri kompaktdiskoj enhavas la du kantojn, kiujn mi volis aŭskulti denove.

La klanoj enmar?as

Estis granda surprizo ke la metalroka grupo Lordi venkis en la Eŭropa kantokonkurso – kaj eĉ kun tia poenta diferenco al la dua rango. Multaj homoj fakte tute ne konis ilin antaŭe. Sed mi jam skribis pri ilia partopreno kaj kompreneble jam ŝatis ilin pli frue!

Eble la kostumoj kaj la ĝenerala stilo unue konfuzigis la homojn. Sed la sufiĉe simpla strukturo de la kanto kaj la trivorta refreno montras, kial Lordi tute bone povas partopreni en tia konkurso – ambaŭ kvalitoj ja validas same por ŝlagro! Krome prefere sursceneje aperu personoj komplete kostumitaj ol duone senvestitaj.

Kompreneble la venkon oni festis ankaŭ dum la metalroka festo en Nordwalde, kiu okazis kelkajn tagojn poste. Ĉifoje mi invitis pli multajn personojn ol al la sepa festo, sed je la fino nur venis du. Tamen ĉiuj dankis pro la invito kaj ĝojos kunveni venontfoje.

Mi alvenis relative frue kaj ĉifoje estis ŝoforita en aŭto, tiel ke ni tri devis reiri piede. Kompensis tion la sperto, kiel subite venis dekoj da metalrokemuloj tra la arbaro al la festo. Malhele vestitaj homoj, kiuj relative silente alproksimiĝas – tio iom memorigis al hororfilmo. Sed la etoso estis tute paca.

Bedaŭrinde aperis kelkaj teknikaj problemoj kun la muzikaparataro. Sed miaj gastoj estis tre kontentaj pri la vespero kaj laŭdis la rapidecon, per kiu oni servis la bieron, same kiel la muzikkolekton de DĴ Arafat, kiu kontentigis eĉ ekzotikajn dezizojn.

Ambaŭ gastoj tre ĝojis pri la komforta tranokteblo kaj la matenmanĝo. Min krome kontentigis, ke ĉio funkciis glate kaj ke la metalroka festo denove iom diskoniĝis.

Kontra? la mallumo kaj la morto ni batalas

Thy Majestie: Perpetual Glory Thy Majestie: The Lasting Power

Für gewöhnlich verfasse ich mein Musiktagebuch in meiner zweiten Muttersprache Esperanto. Seit dem Beginn vor drei Jahren schreibe ich jedoch jedes Jahr eine Rezension auf Deutsch. Diesmal geht es wie vor zwei Jahren wieder um eine CD, nämlich “The Lasting Power”. So wie letztes Jahr liefere ich zusätzlich eine Esperanto-Übersetzung.

Kutime mi verkas mian muzikan taglibron en mia dua gepatra lingvo Esperanto. Ekde la komenciĝo antaŭ tri jaroj tamen mi ĉiujare recenzon en la germana. Ĉifoje temas kiel antaŭ du jaroj pri KD, nome “The Lasting Power”. Same kiel dum la pasinta jaro mi liveras aldone Esperanto-tradukon.

Die ganze Rezension / La tuta recenzo

Fortaj ni devas esti

La 8an de aprilo okazis la sepan fojon metalroka festo en arbaro proksime de mia hejmvilaĝo Nordwalde. La sesan mi estis maltrafinta, ĉar mi tiam partoprenis la naskiĝtagfeston de Sebastian en Paderborn. Sed la trian, kvaran kaj kvinan feston mi jam ĉeestis. La aranĝo nomiĝas “Deep in the Woods”, do “profunde en la arbaro”.

Kelkajn tagojn antaŭe, min kaptis la pripenso, prepari KDn speciale al tiu okazo, inkluzive titolilustraĵo. Tamen lastminute mi decidis male – mankis tempo por fari tion bone. Sed venos sekva fojo…

Ĉifoje malgraŭ miaj invitoj ne kunvenis gastoj. Du personoj, kiuj estis rezervintaj liton ĉe la domo de miaj gepatroj, kelkajn horojn antaŭe malaliĝis. Tiel mi ne bezonis atendi aliajn personojn kaj libere decidi, kiam ek- kaj forveturi.

Mi alvenis je la 21a samtempe kun granda aŭtokaravano el Nordgermanio. La ejo jam estis sufiĉe plena, sed ekde tiam vere plenplena. Tio estis jam bona komenciĝo. Minimume 40% de la ĉeestantoj estis virinoj – tre impresa cifero por metalroka festo! La etoso ŝajnis al mi entute pli agrabla, gaja kaj senstreĉa ol dum la antaŭaj fojoj. Vere temis pri la plej sukcesa metalroka festo, kiun mi ĉeestis!

DĴ Arafat surmetis la plej diversajn metalrokajn stilojn, tiel ke ĉiu havis ion por danci kaj kunkanti. Mia muzikdeziro estis “In God We Trust” de Thy Majestie, do tre melodia, relative mola kanto.

Mi spertis interesan scenon, kiu ege memorigis min pri la lasta nokto dum la IS. Ĉifoje mi tamen travivis ĝin el alia perspektivo. Krom la fakto, ke jam estas sufiĉe fascine vidi similajn okazaĵojn de diversaj vidpunktoj, tre trankviligis min, ke mi ne estas la sola, al kiu okazas tiaj aferoj. Pliajn detalojn mi ne povas mencii publike sen malkaŝi la privatan vivon de alia persono – kaj tion mi ne volas.

Tiel mi ekhavis babiladon kun tre simpatia knabino. Homoj, kun kiuj mi povas paroli pri diversaj temoj kaj trovas daŭre ion komunan en niaj opinioj, ĉiam impresas min. Unue ŝi rakontis, kiel ŝi unu tagon antaŭe freneze dancis al elektronika muziko (ekzemple Fatboy Slim) por senstreĉiĝi kaj forgesi pri ĉio. Mi ja ege ŝatas fari same!

Poste ŝi diris, ke ŝi kutime aŭskultas ne tiom multan metalrokan muzikon, sed “Die Ärzte“! Tuj ni havis novan komunan temon. Kiam ŝi menciis, ke al ŝi ne plaĉas la lasta studioalbumo “Geräusch”, mi aldonis, ke ĝi enhavas kelkajn bonajn kantojn, ekzemple “System”. Pri tio ŝi konsentis kaj ni eĉ komencis kanti la refrenon de tiu kanto. Ŝi ne tro ŝatas la kantojn de la basisto Rod. “1/2 Lovesong” tamen estas escepto, kaj ĝuste tiun kanton de Rod ankaŭ mi tre ŝatas kaj pro tio tradukis al Esperanto (“Duona amkanto“).

Mi forlasis la feston du dek minutojn antaŭ la kvina matene. Mi bonege amuziĝis eĉ tute sen trinki alkoholaĵojn (estis fastotempo).

En la reto nun troviĝas fotoj de la festo. Kompreneble ili ne povas bone redoni la bonegan etoson, sed servas kiel belaj memorigoj al la ĉeestintoj.

?u vi komprenus la belecon de la besto?

Antaŭ unu monato atingis min interesa informo tra Riitta Hämäläinen: La eksklavaristino de Esperanto-rokgrupo el Finnlando nun muzikas kaj monstrumas en la Finna metalrokgrupo Lordi, plej konata pro la kanto “Would you love a Monsterman?”.

Kvankam eblas tre facile diveni pri kiu persono temas, Riitta petis ne mencii la nomon, ĉar la Lordi ŝatas kaŝi la identecon de siaj membroj. Dum koncertoj (kaj sur ĉiuj fotoj, kiujn mi vidis) ili portas monstrajn maskojn kaj kostumojn.

La novaĵo iĝas des pli interesa pro tio, ke Lordi kandidatiĝas por la fama Eŭropa kantokonkurso (“Eurovision”) per la perco “Hard Rock Hallelujah”. La grupo jam estis elektita kiel la Finna kandidato kaj nun devas ankoraŭ gajni en antaŭelekta fazo, ĉar Finnlando ne havas garantiitan lokon en la konkurso.

La tria albumo de Lordi, “Arockalypse”, aperis la unuan de marto. La kanto ”Hard Rock Hallelujah” jam antaŭe ekfuroris en Finnlando.

Estas vere agrable scii, ke la eksmembroj de Esperanto-muzikgrupoj rikoltas multan sukceson ekster Esperantujo. Tio malpli dolorigas la fakton, ke la Esperanto-bando en sia konsisto dum somero 2005 multe pli plaĉis al mi ol poste, kiam diversaj membroj, inter ili la klavaristino, estis forlasinta ĝin.

En Lordi ŝi ludas la klavaron kaj rolas kiel sorĉistino kaj freneza vampirino. Bedaŭrinde nur, ke sur la oficiala TTT-ejo de la grupo ĝis nun troviĝas nur unu foto de ŝi.

Ne, ne, ne, ni ne estas sur la arbo

La dua muzika kulmino de la IS konsistis el la koncerto de Krio de Morto. Jam de jaroj ĉagrenis min, ke mi maltrafis ilian koncerton dum la IJK 2001. Till kaj mia frato ankoraŭ longe laŭdis tiun metalrokan prezentadon.

Fakte por multaj homoj la sono de “Krio” estas tro malmola, tiel ke multaj foriris kaj nur postrestis eble 30 personoj en la salono. Tamen tiuj freneze dancis. La ĉambro estis preskaŭ tute senluma kaj tiel kreis la ĝustan ĉirkaŭon por tia evento. La anoj de Krio de Morto ŝmiris lumfarbon sur siajn korpojn (kaj poste ankaŭ en la vizaĝojn de la ĉeestantoj).

Estis la unua fojo dum tiu semajno, ke laŭ mi ekestis la IS-etoso, al kiu mi estas alkutimita. La homoj ĝuis la momenton, plonĝis en la muziko kaj forgesis ĉion alian. Mi kunkriis dum la kantoj, kies tekston (aŭ almenaŭ refrenon) mi konis. La koncerto ankaŭ memorigis min pri la metalrokaj festoj hejme.

Mi devis pensi je tio, ke mi nur dum la pasintaj jaroj ekŝatis tiun malmolan specon de metalroko. Kutime mi preferas epikan metalrokon, sed tra melodia mortmetalroko mi venis ankaŭ al la pli duraj subspecoj. Antaŭ jaroj mi pensis, ke oni nur malfeliĉiĝas aŭskultante tian muzikon, kies tekstoj ĉefe parolas pri morto kaj tristeco. Sed intertempe mi trovis bonan kialon, kial oni bezonas tion foje: La socio grandparte provas ignori la malbonajn flankojn de la vivo. Sed se oni ne alfrontas ilin, oni vivas hipokritan, superfacan vivon. Se oni neniam povas priparoli aŭ alimaniere pritrakti ilin, tiam oni ne povas plene vivi. Silentado suferigas – tion mi mem tre bone lernis. Estas pli bone, malferme mencii malbonajn aferojn, ol prisilenti ilin dum jaroj.

Mi ankaŭ ne vidas kontraŭdiron inter tia muziko kaj mia kredo kiel katolika kristano. Male al la “moderna” socio, la kristana paroĥo ne turnas sin for, kiam temas pri morto. Tiu kompatibleco cetere por mi difinas la diferencon inter mortmetalroko kaj nigra metalroko, kiu ofte estas pagana aŭ eĉ rekte kontraŭkristana.

Estis interese vidi, kiu partoprenas en tiu koncerto. Unue mi rimarkis, ke grandparte homoj kun minimume 25 jaroj postrestis, do ĝuste ne la junuloj, kiuj laŭdire estas pli frenezaj. Aĝo evidente povas gvidi al pli granda eksperimentemo kaj libereco. Due mi konstatis, ke ne nepre temis pri la plej laŭtaj festemuloj, sed homoj, kiuj kutime estas pli introvertitaj. Sed kompreneble mi ankaŭ vidis junulojn kaj kelkajn kutimajn bonetosulojn.

Post la brila koncerto, kune kun Till kaj kelkaj aliaj mi invitis Krio de Morto al kelkaj bieroj kaj kune eksidis en la trinkejo. Nur unu el la kvar membroj parolis Esperanton, sed kelkaj el ni komprenis la polan kaj krome helpis la angla por interkompreniĝi.

Ankoraŭ antaŭ kelkaj jaroj mi ne pensintus, ke Krio-koncerto povus sukcesi dum la IS. Nun mi scias, ke ili faris la plej bonan koncerton dum la tuta seminario!