Arkivoj de etikedoj: star trek

Mi scias, kion mi scias

3 komentoj

Hodia? anta? ekzakte dek jaroj mi komencis tiun ?i retan taglibron. Nekredeble, kiom rapide la tempo pasis! Mi povus nun longe listigi, kiuj gravaj aferoj okazis en mia vivo (kaj ligi al la enskriboj, se mi tu?is tiujn temojn), sed ?ajnas iom tede al mi, tiom forte kaj intense rerigardi. Nuntempe ?efe min okupas mia nuna vivo. Grandparte da?re validas, kion mi jam skribis dum mia naski?tago: Preska? nenio estas en ordo en mia vivo.

La 8an de majo, mi kutime skribas pri du muzikaj temoj: U2 kaj grava son?puro (el filmo kun tempovoja?o). Amba? mi jam faris anta? monato.

Tamen ekzistas ligo inter la hodiaüa temo kaj Star Trek, e? se ne rekte al la filmo “First Contact”. Jean-Luc Picard iam mem estis asimilita de la Borgoj – sed poste savita kaj rehumigita. Ne longe poste, li vizitas siajn parencojn sur la tero. Post batalo kun lia frato, revenas la memoroj kaj subite la emocioj superas lin.

Star Trek: The Next Generations – Jean-Luc Picard ploras en la epizodo „Family“

Kiam mi spektis tiun scenon kiel junulo a? juna plenkreskulo, ?i ?iam ?ajnis iomete embarasa al mi. La inteligenta kaj kapabla kapitano Picard senhalte ploras!

Hodia?, kun la sperto de multaj jaroj, mi vidas la aferon en tute alia lumo: Mi pensas, ke tio estas unu el la plej fortaj momentoj el la serio, ?ar ?i estas tiom realisma. ?i montras, ke Picard estas homo, kaj ke li bezonas tempon, por digesti la terurajn aferojn, kiujn li spertis. Tute prave diras lia frato, ke tio ankora? okupos lin dum longa tempo kaj ke li devos lerni vivi kun ?i. Mi mem devis longe batali kun mi mem, kiel ?uste pritrakti miajn emociojn, kaj mi opinias, ke bona sinteno al la propraj emocioj estas unu el la plej sanaj kvalitoj de plenkreskula viro.

Tiu ?an?anta percepto estas bonega temo por muzika taglibro. Jam anta?e mi skribis rekte pri muziko por plenkreskuloj. Fakte jam ekde jaroj mi havas la ideon, skribi pri albumoj a? kantoj, kiujn mi ne komprenis a? kapablis estimi kiel junulo, sed kiujn mi intertempe ege ?atas.

En februaro 2012, mi finfine a?etis la albumon “Graceland” de Paul Simon. ?i estas konsiderata klasika?o kaj mejl?tono ne nur en lia verkaro, sed de popmuziko ?enerale. Eble ?uste pro tiu rekono mi longe rezistis, okupi?i pri “Graceland”. Krome la? mia memoro la refreno de la titola kanto estis sufi?e plata. Aliflanke mi ege ek?atis la kanton “You Can Call Me Al“. ?i tu?as la temojn, kiuj nuntempe gravas por mi. Kiom bela diferenco inter la gaja etoso de la muziko kaj la seriozeco de la teksto! Jam pro tiu unu kanto, indis a?eti la tutan diskon. Cetere estas jubilea eldono okaze de la 25-jara datreveno de ?ia origina apero, kiu enhavas kelkajn aldonajn kantojn (fruaj a? alternativaj versioj de albumaj kantoj) kaj la rakonton, kiel ekestis la kanto “Graceland”. La KD-libreto enhavis longan tekston kaj tiom multajn aldonajn informojn pri la esti?o de la muziko, ke mi dum monatoj tute ne tu?is la diskon. Mia kutimo, bone koncentri?i kaj legi ?ion dum la unua a?skultado, denove malhelpis al rapida konsumado. Sed kiam mi finfine legis kaj a?skultis ?ion, mi ege ?uis tion, ?ar mi multe pli bone komprenis la muzikon kaj kapablis aprezi la tutan verkon. Do ?ajne mia aliro estis la ?usta por mi.

La unua kurioza?o por mi estis, ke Paul Simon faris tion, kion mi mem post longa pensado trovis kiel (eblan, teorian) adekvatan stilon por mi mem. E? se la? la enhavo ?i estas alia, unu ekzemplo estas mia kanto “Al la liberec’“. La ideo por tiu kanto venis al mi dum la Kultura Esperanto-Festivalo (KEF) en Helsinko (Finnlando) en 2005, sen ke mi konsciis pri tio, ke ekzakte tiu koncepto jam ekzistis. Li uzas mondmuzikon, sed kantas melodie per tipa “glata” vo?o de blankulo. Li alparolas temojn (kaj problemojn), kiuj ne estas por a? de “la tuta mondo”, sed validaj unue en lia propra vivo kiel meza?a viro en okcidentindustria lando. Anstata? kanti pri harmonio kaj monda paco, liaj tekstoj de estas plenaj je tristeco – kaj samtempe kun melodio kaj muzika akompano, kiuj havas tute kontra?an etoson! Tiel Paul Simon povas malferme esprimi siajn sentojn kaj sian tutan malgajecon, sed la mondo ne malakceptas tion a? forturnas sin, ?ar la muziko invitas al dancado kaj festado. Per la albumo, Paul Simon bonege difinis, kiun rolon blanka artisto povas transpreni, agnoskante la diversecon de la mondo, kaj samtempe tenante sian propran identecon (kaj muzikan devenon), kontribuante ?uste per tio. La albumo estas majstroverko, ?ar ?i funkcias je diversaj niveloj samtempe.

Krom “You Can Call Me Al”, anka? la kanto “Graceland” mem mirinde bone pla?as al mi. La forta parto certe ne estas en la refeno, sed en la gitarludado en la strofoj. ?i donas tre melankolian etoson – ial mi tuj devas pensi pri voja?o dum nokto, kaj fakte almena? pri voja?o temas la kanto (kaj li mencias “perdi amon” en unu strofo).

Kanto, kiun mi ne konis anta?e kaj kiu postlasis fortegan impreson, estas “I Know What I Know”. Stile ?i ege memorigas min pri la kanto “System” de Die Ärzte, mia plej ?atata kanto de ilia albumo “Geräusch“. Eble la teksto ne rekte redonas tion, sed por mi “I Know What I Know” esprimas la ?eneralan rakonton de la tuta albumo. Paul Simon kantas pri blanka viro, kiu havas pli ol 30 jarojn kaj perdis ?iun certecon en sia vivo.

Li ne plu scias, kiu li estas kaj kion fari – perdita viro kun identeco-krizo, kiu konstatas, ke en la mondo ?ajne ne estas loko por homoj kiel li. Kaj ?uste tial tiu kanto tu?as min tiom profunde.

Paul Simon: I Know What I Know

Vi ne scias, kion ni povas trovi

Lasi respondon

Kiel mi jam hiera? skribis, hodia? estas interesa dato: Post ekzakte 50 jaroj, la homaro ekhavos la unuan kontakton kun eksterteruloj (la? la filmo „First Contact, anka? konata kiel „Star Trek VIII“)!

Pri la son?puro de tiu filmo mi jam skribis kelkfoje iomete. Ekzemple mi tre ?atas, ke aperas kanto de Roy Orbison en la filmo. La titolan muzikon mi jam surmetis kiel D? kadre de tema muziko silvestra balo.

Fine de la pasinta jaro kaj komence de ?i tiu, mi intense a?skultis la kompletan son?puron. Tiam mi metis apartan atenton al unuopaj pecoj. Grandan parton de la muziko verkis Jerry Goldsmith, sed kelkaj muzika?oj venas de lia filo Joel Goldsmith. Sur la origina eldono de la son?puro aperas malmulta muziko de Joel, sed la kompleta, kiun mi akiris denove tra Intrada, finfine enhavas ?ion.

La son?puro meritas detalan pritrakton en aparta enskribo, sed mi volas mencii unu pecon de Joel Goldsmith, kiu nur aperas en tiu versio kaj kiun mi ofte a?skultis dum la pasintaj monatoj.

Joel Goldsmith: Battle Watch

Mi tre forte ligas la muzikon al la situacio, en kiu ?i aperas en la filmo. Tial ?i ?iam emocie tre efikas al mi.

En la spaco?ipo Enterprise, oni a?skultas, kiel la stelofloto estas malvenkanta en batalo kontra? la Borgoj

Frumatene, la 4an de aprilo

2 komentoj

La hodia?a dato estas interesa pro du kialoj: Unue, post ekzakte 50 jaroj la spaco?ipo Enterprise aperos el la e? pli fora estonteco por batali kontra? la Borg (la? la rakonto en la filmo „First Contact“, anka? konata kiel “Star Trek VIII”). La dato „4a de aprilo 2063“ e? rekte mencii?as, kiel rimarkeblas en la sekva oficiala varba?o por la filmo (?e 0:56 sekundoj):

Sed la vere grava dato en tiu filmo estas unu tagon poste, do mi ne pritraktu tion jam nun. La 4a de aprilo mencii?as anka? en la kanto „Pride (In The Name Of Love)“ de U2. Tiu parto de la kantoteksto alludas al la murdo de Martin Luther King (hodia? anta? ekzakte 45 jaroj), kvankam reale oni murdis lin vespere kaj ne „frumatene“, kiel la kanto ?ajnigas.

Tamen por mi la kanto intertempe ricevis tute alian, amuzan kromsignifon. ?i aperas en unu epizodo de „The Simpsons“. La refreno kanti?as, ?uste kiam Homer Simpsons estas batata de pluraj fortaj viroj. Ekde kiam mi spektis tion la unuan fojon, mi ?iam ligas la kanton al tiu ironia sceno. Anta?e fakte mi ne tiom ?atis la kanton, sed ekde tiam tre multe!

Mi e? foje pripensis, traduki la kantotekston. La refreno ?ajnas sufi?e facila afero:
„En la nom’ de am’, kio pli en la nom’ de am’?“
Sed la strofoj ?ajnas tro granda tasko por mi, do mi facilanime rezignis pluigi la laboron.

Mi certe scias, ke postulas vi honeston

5 komentoj

Hodia? estas mia 36a naski?datreveno. Ekde nun la 40 estas pli proksima ol la 30. Mi povas diri tute sincere: Ne, mi ne estas malfeli?a pri mia vivo. Mi estas profunde malfeli?a. Nenio estas en bona ordo.

Kiam mi relegas, kion pri skribis pri normala vivo, kiu ne eblas por mi – kaj kiom klare mi vidis ?ion anta? jaroj, tio almena? iomete trankviligas min. Mi ne trompis min mem dum la tuta tempo – mi nur forgesis beda?rinde, kion mi jam estis kompreninta. Pri tio mi mem kulpas.

Kiel mia vivo ?an?i?is kompare al anta? unu jaro? Por mi estis tempo de kvaza? sen?esa luktado. Estas bela penso, ke modera agmaniero, ser?o de kompromiso kaj afableco estas la vojo, sed mi ?iam nur sukcesis, kiam mi estis ekstrema, mal?entila kaj e? ne deviis je unu centimetro de mia pozicio.

Egoisme koncentri?i pri mi mem alportis kelkajn malgrandajn kreivajn sukcesojn. Rilate al la resto de la vivo, preska? la tutan tempon mi baraktis apud la abismo.

Eble tial lastatempe mi tre ?atas a?skulti la muzikon de la Klingonoj. Kiam mi skribis pri Star Trek Armada, mi supozis, ke ties muzikon por la Klingonoj verkis Jerry Goldsmith. Intertempe mi eltrovis, ke vere tiu muzika?o estas de Danny Pelfrey, kiu nur reuzis parteton de la “Klingona temo” de Jerry Goldsmith ?e aliaj, pli mallongaj muzika?oj.

Danny Plefrey: Star Trek Armada – Klingon Music (ekde 5:30)

La “Klingona temo” aperis en diversaj “Star Trek”-filmoj, anka? en First Contact. Jen ekzemple ?i eksonas je proksimume 0:44 minutoj:

Jerry Goldsmith: Red Alert

(La aliaj du muzika?oj de la filmo, en kiu ?i aperas, nomi?as “Temporal Wake” kaj “The Dish“.)

Mi tre ?atas la sova?econ kaj batalemon, kiun tiu muziko redonas.”Plej ver?ajne via batalo estos vana, sed mi admiras vian kura?on.” Tion oni ofte povas diri pri la Klingonoj. Fiktiva popolo donas bonan konsilon al mi, kiel reale vivi. Kiu pensintus tion?

Sed mi ne volas fini enskribon, sen mencii du spertojn el mia vivo, kiujn mi konas kutime nur el filmoj, ?ar ili estas tiom fantastaj. La unua estas tri junaj virinoj, pri kiuj mi ?iam pensis, ke ili povus esti fotomodeloj, kaj pri kiuj mi eksciis dum la jaro, ke ili vere ?iuj tri jam estis fotomodeloj! Jes, estas tute vanta afero, sed mi ?iam volis travivi tion. Aldoni?as, ke ili estas inteligentaj kaj ?armaj.

La dua sperto estas, ke mi ne nur a?skultas muzikon, kiu bone redonas miajn aktualajn pensojn kaj sentojn, sed ke mi e? babilis kun la artisto rekte pri mia vivo. Tio ?ajnis al mi tute nereala!

Martin Wiese: Superbazaro

Mi veturis la tutan nokton

3 komentoj

La longa pa?zo en mia taglibro nur pliakrigis tendencon, kiu jam anta?e ekzistis: Al mia muzikkolekto aldoni?as novaj diskoj, mi profundigas mian scion pri artistoj – kaj tempo mankas por enskriboj, kiujn indus verki je tiu okazo! Tion mi intencas ?an?i: Pri diskoj kaj artistoj mi volas skribi iom post iom.

La unua estu Roy Orbison, kiu beda?rinde jam mortis anta? multaj jaroj, sed kiu estis muzika heroo de mia malfrua infana?o kaj frua junuleco. Li havis tre ?an?eman karieron. En la 1960aj jaroj, lia kanto “Oh, Pretty Woman” i?is absoluta furora?o. (Cetere estis unu el la unuaj du kantoj, kiujn mi iam prezentis dum karaokeo. La alia estis “Tainted Love” de Softcell – amba? dum la Internacia Seminario 1993/94 en Neumünster.)

La romantikeco en liaj kantoj kaj lia bona vo?o eble pli kongruis al baladoj el la jardeko anta?e (do la 1950aj jaroj), sed la nivelo de la muziko la? mi perfekte kongruas al aliaj kantoj el tiu tempo, ekzemple The Beatles a? multaj aliaj artistoj, kiuj kantis pasie, sed kun ritma, dancebla akompano. Alia frua sukceso de li, “Only The Lonely”, ankora? montras la stilon de la 1950aj jaroj.

Roy Orbison kutime portis grandajn sunokulvitrojn. Tio eble aspektis iomete eksmoda, sed ?iam kreis la impreson de timida, sentema persono kun senco por malnovstila romantikeco – kaj tio tre pla?is al mi.

Grandega sukceso el mia tempo estis “You Got It”. Tiam mi tute ne konsciis pri tio, ke por Roy Orbison okazis “granda reveno” en la 1980aj jaroj – por mi li estis tute aktuala artisto, kaj “You Got It” sonis same fre?e kiel “Pretty Woman”. Fakte longe mi ne sciis, ke li resurbendigis siajn anta?ajn sukcesojn meze de la 1980aj jaroj. Tamen tio ne klarigas mian impreson, ?ar la versio de “Pretty Woman”, kiu restis en mia menso, estas la malnova, origina!

Ekzemplo por resurbendigo, kiun mi pli bone konas ol la originalon, estas “Ooby Dooby”. Tiun kanton oni uzis en la trinkejo en la filmo “Star Trek VIII: First Contact“. Imprese, ke la kanto datas el la jaro 1955 (la jaro, en kiu ludas parto de la filmo “Reen al la estonteco“, kiu anka? vaste influis min). Ekzistas paralelo al la muziko el la trinkejo en “Star Wars”. Tiun verkis John Williams. Estas du kantoj, kiuj simple nomi?as “Cantina Band” kaj “Cantina Band #2”. Tiuj ?azaj kantoj same restis en mia menso.

Preska? samtempe kiel “You Got It” aperis “She’s A Mystery To Me” (kies titolon mi longe mal?uste memoris kiel “Mystery Girl”. ?in verkis Bono kaj The Edge, kantisto respektive gitaristo de U2. ?i plej similas al la U2-kantoj “In A Little While” (ritmo) kaj “Stateless” (?veba sono). Sed anka? ekzistas paraleloj al “All I Want Is You“, kiu male al tiuj du kantoj verki?is proksimume je la sama tempo. Interese, ke la samaj du muzikistoj anka? estas la a?toroj de la kanto “Goldeneye” (la titola muzika?o por la samnoma James-Bond-filmo), kantita de Tina Turner.

Post la morto de Roy Orbison, oni ankora? eldonis diskon kun kantoj, kiujn li estis surbendiginta lastatempe. En 1992, kvar jarojn post lia morto, aperis kiel disketo “I Drove All Night”, samtempe rokmuzika kaj romantika kanto. ?ia forta drumo kun iomete metala sono memorigas min pri tiu de “I Got My Mind Set On You”, la kanto, per kiu siavice George Harrison ebenigis la vojon al furioza reveno en 1987.

En la video oni vidas kelkajn ar?ivajn surbendigojn de Roy Orbison mem sed ?efe Jason Priestley kaj Jennifer Connelly kiel paron. En 1992 ili estis junaj aktoroj, popularaj inter junuloj.

Roy Orbison: I Drove All Night

Roy Orbison

Plej interese, ke tiu versio neniam estus publikinta sen anta?a sukceso de Cyndi Lauper per tiu kanto. En 1989 aperis la sama verko en popmuzika vesto kun la sinteziloj tipaj por tiu tempo. Anstata? la mola malalta vo?o de Roy Orbison, eksonis ?ia alta, ofte iomete akra vo?o. Kaj plej mirinde estas, ke amba? versioj funkcias kaj estas tiom diversaj unu de la alia, ke ne unu paligas la alian.

Cyndi Lauper: I Drove All Night