Arkivoj de etikedoj: muziko

Ne estas sufi?e malfrue por iri hejmen

Pri la Somera Esperanto-Studado (SES) 2012 en Nitra (Slovakujo) mi jam rakontis rilate al mia motivigo partopreni kaj en parto unu kaj parto du. Sed mi ne nur ?eestis la koncertojn Martin Wiese, Bertilo Wennegren kaj Birke Dockhorn, sed anka? mem muzikis! Bertilo kaj Birke koncertis kadre de la internacia vespero, kiu ?ifoje ne egalis al la lasta vespero, sed okazis la 24an de julio.

Anta?e du ?armulinoj el Pollando kaj Hungarujo petis min aperi sursceneje kaj prezenti kantojn de “La Kuracistoj”. Ili rakontis al mi, ke anta? SES ili estis spektintaj la videon de Stephan Schneider kaj mi de “Junula amo”, kiun ni ludis dum la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo). Jen kiel Youtube influas la vivon! Kompreneble mi ne povis rezisti la peton. Sed kun kiu muziki ?ifoje? Sebastian kaj mi pasintan fojon koncertis en Esperantujo anta? unu jaro kaj duona, dum la 2a Junulara E-Semajno (JES) en Burg/Spreewald. Nun nek li nek Stephan Schneider partoprenis la renkonti?on.

Feli?e ?eestis Meva Cuenot, juna kaj tre ?arma Francino, kiun mi unuan fojon renkontis dum tiu IJK sed kun kiu mi vere konati?is dum la karavano al la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando). ?i transprenis la akompanan kantadon, dum mi ludis mian gitalelon kaj ?efkantis. Estis monda premiero, ?ar mi uzis la gitalelon la unuan fojon por muzikado sur scenejo!

Ni uzis la nomon “Francgermana amikeco”, ?ar tio pli bone priskribis nian duopon. Krome tiel la homoj surprizi?is, ?ar ili ne sciis, kiu ka?i?as malanta? tiu nomo. Estis granda sukceso kaj feli?e de tio ekzistas video.

Francgermana amikeco: Junula amo

Poste mi anoncis, ke eble iam dum la semajno mi ankora? ludos aliajn kantojn de la Kuracistoj. Tio ne reali?is ?is la fina vespero, do dum la 28a de julio. Tiam mi faris kvaza? sekretan koncerton sur la ?tuparo al la salono por la vespera programo. Marek Blahuš estis la nura, kiu ?eestis la tutan tempon, sed li ege ?uis ?in! Krome mi ne povis postuli pli, ?ar samtempe jam okazis la adia?a vespero. La kantolisto estis jena:

  • Westerland
  • Suno, palmoj kaj somer’
  • Longe for (origine de Persone)
  • Al la liberec’
  • En ka?’ (origine de Team’)
  • Hej la nizoj (origine de JoMo)
  • Kaj mi ploras
  • Sen vi
  • Mi kaj ?i (origine de Amplifiki)
  • Feli?e (origine de Esperanto Desperado)

Tro longa tempo pasis

Post motivigo kaj unua parto pri la Somera Esperanto-Studado (SES) en Nitra (Slovakujo), mi rakontu plu pri la muzika programo. ?i vere donis bonan impreson pri Esperanto-muziko al la partoprenantoj.

Mi jam menciis la unuan muzikan kulminon, nome la koncerton de Birke Dockhorn kaj Bertilo Wennergren. La sekva pinta koncerto sendube estis tiu de Martin Wiese. Dum lia muzikado oni projekciis la tekstojn de liaj kantoj al la muro. Martin poste diris, ke li estis konfuzita, ?ar la homoj ne rigardis al li kiel kutime, sed ?iam flanken al la tekstoj.

Martin Wiese: Tro longe

Sed kvaza? koncerto de unu el miaj muzikaj idoloj ne sufi?us, ankora? okazis io, kio e? supertrafis tion. Kiam mi sidis en mia ?ambro iam anta? la koncerto, mi a?dis kelkajn homojn muziki. Scivoleme mi iris al la koridoro por eltrovi, de kie la muziko venas kaj kiu faras ?in. Je mia granda surprizo montri?is, ke estis Martin Wiese kaj Bertilo Wennergren, kiuj kune provludis! Kaj tiel poste okazis ilia unua komuna muzikado ekde 2000, dum la Kultura Esperanto-Festivalo (KEF) 2000 en Helsinko. Mi ?eestis tiun lastan koncerton anta? 12 jaroj, sed tiam ne sciis, ke estus la lasta fojo por longa tempo, ke mi a?dus ilin kune.

Martin Wiese kaj Bertilo Wennergren: Lasu min son?i

Anta? unu jaro, kiam Martin Wiese koncertis kadre de la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo), tio jam estis emociplena okaza?o. La SES liveris same gravan eventon.

Kurso de Esperanto kun ekzemploj konkretaj

La serio de enskriboj pri Esperanto-renkonti?oj, kiujn mi partoprenis ekde 2011, ankora? ne fini?is. Post la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) 2011 en mia hejmurbo Münster, la Esperanto-somero en Ukrainujo 2011 kun la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo kaj Velura Sezono en Jalto, la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando) 2011/12, la esperantumado en Lepsiko kaj Berlino en majo 2012 kaj la Komuna Esperanto-Kongreso (KEK) en Berlino unu semajnon poste nun venis la vico al la Somera Esperanto-Studado (SES) en Nitra (Slovakujo). ?i okazis inter la 21a kaj 29a de julio 2012.

Hiera? mi rakontis, kio ka?zis mian unuan partoprenon de SES. La invito, fari la diskotekon, simple estis tro alloga. Tiel Slovakujo i?is la sekva lando sur mia D?-listo post Ukrainujo 2011. Cetere estis mia unua fojo en Slovakujo ekde 1992. Fakte tiam ankora? estis ?e?oslovakujo. Siatempe okazis ILEI-gimnazio en Bratislavo.

Por veni al Nitra, ne ekzistis vere bona eblo flugi sen poste tamen ankora? veturi per trajno certan distancon. Pro tio (kaj ?ar mi iomete lacis de aviadiloj) mi decidis voja?i trajne la tutan distancon. Tio signifis forvoja?i ege frue matene (proksimume duonan post la kvina) el Münster. Do mi enliti?is rekorde frue por preni taksion proksimume unu horon anta? ol la trajno forirus. ?ar estis semajnfino, je tiu horo ankora? svarmis homoj. Kun mikso de miro kaj beda?ro mi konstatis, ke anta? kelkaj monatoj mi ankora? mem apartenis al tiu speco de homoj. Sed almena? en la stacidomo mi havis la ?ancon, fari belegan foton de la frumatena ?ielo!

Mi veturis rekte al Berlino. Tie mi havis tempon por matenman?o kun Stephan Schneider. Unu momenton? ?u mi ne diris anta?hiera?, ke mi jam rakontis pri ?iuj tri fojoj, dum kiuj mi estis en Berlino en 2012? Fakte jes, sed tiun halton dum e? ne du horoj, kiam mi e? ne forlasis la konstrua?on de la ?efa stacidomo, ne validas kiel vera vizito. Tamen estis ege brile, komenci la esperantumadon jam en Berlino, e? ne meze de la vojo.

La trajnvoja?o precipe dum la dua parto i?is tre interesa. La trajno iris de Berlino al Budape?to kaj survoje trairis Pragon kaj Bratislavon, do entute kvar ?efurbojn. Tiun konekton mi estis jam uzinta survoje al la Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Veszprém (Hungarujo). Mi renkontis afablajn eksterlandanojn, kiuj turistumis en E?ropo. Kaj kiam mi devis ?an?i la trajnon en Nové Zámky, mi finfine renkontis la unuan esperantiston, kiu anka? voja?is al SES.

Min ne nur impresis la ege malaltaj taksioprezoj (3 EUR), sed anka? la rekorde rapida akcepti?o. Malpli ol kvin minutojn post mia alveno al la ejo mi havis mian ?ambron! Cetere mi estis mendinta unulitan ?ambron ?ar mi volis havi trankvilecon kaj ?i ne kostis multe pli. La studenta lo?ejo estis tute la? miaj bezonoj kaj la luksonivelo, kiun mi bezonas por senti min bone (ne tro malalta, ne tro alta).

La partoprenantaro estis tre miksita la? a?o, ?eestis ?io inter infanoj kaj maljunuloj. Kun 35 jaroj mi estis tute bone en la mezo. Krome SES kun 250 partoprenantoj estis tre granda aran?o – des pli konsiderante, ke ?i ekzistas ekde 5 jaroj, do venis kvaza? “el la nenio”. Granda parto de ili venis el Meze?ropo, sed anka? ?eestis homoj el pli malproksimaj landoj.

La ejo estis tre konvena: La salono por vespera programo trovi?is tuj apude, same kiel la klubo kun la diskoteko. Krome en la domo mem funkciis eta vendejo e? kun kafo kaj glacia?o. Memzorgantoj tendumis en la korto, do tute sekuritaj kontra? eksteruloj.

La grava demando tamen estas: Kion denaskulo faras dum Esperanto-lernado-renkonti?o? ?enerale mi ne partoprenis iun ajn kurson, kvankam tiu de Bertilo Wennergren sonis tre alloge, sed ?i okazis tro frue en la mateno (la? mia dormritmo).

Mi ?eestis la duontagan ekskurson al la urbo, kadre de kiu okazis teogustumado. Dum la lasta plena tago mi iris al la na?posttagmezo.

La plej grava parto de la programo por mi tamen okazis vespere kaj nokte. Estis tute kiel dum mia junula?o!

Unu kulmino sendube estis la koncerteto de Bertilo kaj Birke, kiu da?ris proksimume 20 minutojn. Ili prezentis interalie Mannelig. La tradukon de Bertilo mi menciis jam dufoje en mia muzika taglibro. Fakte estis la unua fojo, ke mi a?dis ?in komplete. Anta?e mi nur konis ?in de parta surbendigo farita dum la Internacia Junulara Kongreso (IJK) en 2003. De la sama koncerto mi havis kompletan surbendigon de “Feli?e”, sed tiam ankora? ne ekzistis mia strofo. Nun estis la unua fojo, ke mi a?dis ?in kantita de Bertilo! Mi preska? devis plori pro ?ojo. Krome Birke kaj Bertilo prezentis du kantojn de Silly. De la sama grupo Stephan Schneider estis tradukinta alian kanton. Kia koincido, ke mi spertis ?iujn tri tradukojn ene de du monatoj!

Cetere Bertilo kaj mi alparolis unu la alian dum la tuta semajno nur per “majstro”. Kompreneble tion ni ne alcelis serioze, sed estis tre amuze!

Pri SES ekzistas bonega videoraporto de alia partopreninto. Mi aparte atentigas pri la apero de Birke kaj Bertilo inter 3:20 kaj 3:33. Spekteblas ?uste la parto de la koncerto, kiam ili prezentas Mannelig!

partoprenanto rakonas pri SES (kaj posta IJS)

Aldone artikolo pri SES kaj du fotaroj. Beda?rinde mi ne trovis pli en la libere alirebla reto!

Tio estas la speco de virino, kiun mi ?atas renkonti

Pasintjare okazis io speciala: Mi decidis pri mia somera feriumado pro enhavo de Facebook kaj Youtube, kaj same mi ricevis oferton D?umi. Sed mi eku la rakonton je la komenco…

?io startis fakte jam en 2010, sed tiam mi tute ne sciis, kien tio ankora? evoluus. En somero mi trovis blogenskribon de iu nova esperantistino en la hispana. ?i nomi?is Manekeno kaj ni havis unuan kontakton en julio 2010 tra Youtube kaj retpo?to. Jen la video el la enskribo:

Esperanto-blogo 1: Saluton, Esperantujo!

En tiu unua video, ?i uzas partojn de la kanto “Malbonulo” de Dolchamar. ?i da?rigis tiel, aperante en videoj por kantoj de aliaj Esperanto-muzikgrupoj. Jen ekzemple “Kurso de Esperanto” de Inicialoj DC:

Inicialoj DC: Kurso de Esperanto

Post la unua kontakto beda?rinde ekregis silento. En mia vivo aperis aliaj problemoj, kiuj okupis mian tutan atenton.

Sed iam post la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo), mi spektis novan kanton de ?i. ?ifoje ?i mem kantis!

Glimanta kiel oro

Mi memoras, ke babilado kun Chuck Smith remetis la aktivecon de Manekeno reen al mia menso. Fakte li jam renkontis ?in vive, pro kio mi envias lin!

Kaj nun JoMo eniras la rakonton. Li estis sendinta al mi ligon al Youtube-videoj, sed mi neniam trovis la koncentri?on por pritrakti ?ion bone. (Necesas scii, ke mi da?re prizorgas ludoliston pri Esperanto-muziko – kaj kiel ?iam, mi estas perfektemulo, tiel ke taskoj fari?as nur kun longegaj pa?zoj.)

Dum la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando), mi a?skultis furora?on en la diskoteko. Sonis iomete kiel kanto de Manu Chao, sed en la refreno aperis la vorto “Esperanto”. D? Leo Sakaguchi klarigis al mi, ke estas kanto de JoMo! Fakte la publiko ege entuziasme reagis al ?i, kaj ?enerale ?i ?ajnas al mi unu el la plej bonaj kantoj de la lastaj jaroj pri Esperanto.

JoMo: Funkolando

En la kanto a?deblas la vo?o de Katharine Brownshire (kiel Manekeno nomi?as reale) kelkfoje kaj tre memorinde. Sed kio poste havis fortan influon, estis la muzikvideo, en kiu ?i rampas sur la planko kun Esperanto-flago en sia bu?o.

Duonan jaron anta?e, la Somera Esperanto-Studado (SES) kaptis mian atenton la unuan fojon, kiam Andi Münchow voja?is de Ukrainujo al Slovakujo. Se veterano veturas al tia renkonti?o, ?i ne povas esti pura lernosemajno. Poste mi vidis fotojn de la renkonti?o, kiuj montris dancantajn homojn en iu klubo.

Kaj e? pli poste aperis varbfotoj por la SES en 2012, sur kiuj videblas diversaj organizantoj (viroj kaj virinoj), kiuj rampas sur tablo kun Esperanto-flago en la bu?o. Kaj en la malanta?o videblas granda bildo kun Manekeno en ?uste tiu pozo. Sed unue mi ne konsciis pri la konekto al la JoMo-kanto, ?ar tiam mi ankora? ne estis spektinta la videon. Sed la amuzaj fotoj ege pla?is al mi, tiel ke mi komentis ilin. Kiel reago sekvis la propono, veni al SES kaj D?umi. La loko estis la sama kiel en 2011, tiel ke mi havos la ?ancon, surmeti muzikon en la klubo, kiuj sur la fotoj jam tre pla?is al mi. Do la varbfotoj, kiuj estis parodio de la Funkolando-video, en kombino kun la fotoj de la diskoteko dum SES 2011 efektive decidis pri mia Esperanto-feriumado dum somero 2012.

Mi atendas la alvenon de mia momento

Kio ankora? restas menciinda pri la Germana Esperanto-Kongreso (GEK), kiu en 2012 estis Komuna Esperanto-Kongreso (KEK)? Dum la sama plilongigita semajnfino en Berlino okazis la “karnevalo de la kulturoj”. Kadre de la kongreso, oni iris tien. Sed mi preferis viziti ?in memstare kaj sole, tiel esplorante ?ion la? mia propra rapideco.

La unuan fojon mi iris tien sabate anta? la tagmezo. Tiam ankora? estis malmultegaj vizitantoj kaj mi povis tute trankvile trarigardi ?ion. Estis multegaj standoj kun man?a?oj a? trinka?oj el la plej diversaj budoj. Tamen estis granda seniluzii?o por mi eltrovi, ke ?e la Hungara stando oni ne komprenis mian mendon en la hungara! Dum mia alia vizito de la karnevalo unu tagon poste, mi estis ?e Rusa budo, kaj tie estis veraj Rusoj, kiel mi eltrovis dum babilado. La homoj kaj la man?a?o kreis tiom intensan etoson, ke mi kvaza? sentis min kiel denove en Rusujo!

La programlibreto menciis procesion, sed tiu ne interesis min, ?ar ?i postulus stari ?e la sama loko dum longa tempo. Mi preferis spekti kelkajn el la multegaj koncertoj. Plej longe mi restis sabate ?e la grupo Lepota, kiu prezentis “preska? forgesitan rusan kantoarton”. Ili anka? kantis en la ukraina kaj kompreneble tio memorigis min pri mia belega Esperanto-somero en Ukrainujo.

Diversaj vendistoj ofertis kompaktdiskojn, librojn kaj muzikilojn. Mi a?etis malgrandan djembon. ?i eniras mian dorsosakon kaj tiel estas same praktika kiel mia gitalelo! Cetere mi jam uzis la djembon dum muzikado en Münster.

Iun vesperon post la fini?o de la tro longa vespera programo, mi ekmuzikis kun Torsten Bendias. Li montris al mi kelkajn ludoteknikojn por la djembo kaj bonege sonigis la gitalelon. Cetere li anka? estis verkinta libron pri “La Esperanto-junularo en GDR”, kiun mi a?etis surloke. Por mi estis tre agrable, finfine mem muziki post tiom da pasiva konsumado!

Kiel mi estis promesinta, mi nun finfine rakontis pri ?iuj tri fojoj, dum kiuj mi estis en Berlino en 2012. Pri la unua fojo kaj la dua fojo mi jam skribis pli frue. Sed ankora? ne el?erpi?is la listo de Esperanto-renkonti?oj, kiujn mi partoprenis en 2012.

Mi neniam estis tre bona rilate al manprenado

Da?re ne el?erpi?is la energio por pritrakti la Esperanto-renkonti?ojn, kiujn mi partoprenis en 2011 kaj 2012. Mi jam skribis pri la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) 2011 en mia hejmurbo Münster, la Esperanto-somero en Ukrainujo 2011 kun la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo kaj Velura Sezono en Jalto, la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando) 2011/12 kaj esperantumado en Lepsiko kaj Berlino en majo 2012. Kiel promesite, mi nun rakontos pri la tria fojo, dum kiu mi estis en Berlino en 2012 (la duan mi menciis ?us anta?e, kaj la unua fojo estis en januaro).

Unu semajnon anta? Pentekosto diversaj Berlinaj esperantistoj konvinkis min veni al la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) en Berlino. ?ar ?i okazis kune kun la Danoj kaj Poloj, ?i nomi?is Komuna Esperanto-Kongreso (KEK).

La kongreso okazis en Lichtenberg, la kvartalo, kie situas anka? la Esperanto-domo. La taga programo kaj la unua vespero okazis en Orangerie, ege ta?ga domo por tia aran?o. La koncertoj okazis en la Max-Taut-a?lo. Estis ege agrabla vetero kaj mi povis a?eti mian man?on ?iam survoje de la hotelo al la kongresejoj. La stratonomoj estis tre simpatiaj: Kelkfoje tage mi iris tra la Münsterland-strato kaj la Münsterland-placo. “Münsterland” traduki?as kiel Monasterujo, la parto de mia hejmregiono Vestfalujo ?irka? mia hejmurbo Münster. La a?lo trovi?is en la Fischer-strato (kial mi ?atis tion, mi espereble ne bezonas klarigi).

Partoprenis multegaj “junaj plenkreskuloj” inter 27 kaj 35 jaroj. Entute estis tre granda, internacia kongreso.

Tamen Alisa Nikitina petis min publikigi tiun ?i cita?on de mi: “Dum Esperanto-renkonti?o por maljunuloj, la partoprenantoj kisas la flagon. Dum Esperanto-renkonti?o por junuloj, la partoprenantoj kisas unu la alian.”

Alia sa?eco de mi el tiu tempo estas: Ne “seksumado, drogoj kaj rokenrolo”, sed “amo, kafo kaj muziko”. Jen mia vivodevizo!

Rilate al la programo mi devas konfesi, ke mi nur ?eestis parton de ?i. Dum la unua vespero, vendrede, Martin Haase prelegis pri “partneroj en E?ropo”. Poste muzikis Kim J. Henriksen kun ?oro.

Sabate Julia Noe faris prezantadon pri Bookcrossing. Cetere ?i organizas librokeston, kiu enhavas librojn en multaj diversaj lingvoj kaj kiun ?i estis kunportinta jam al aliaj renkonti?oj, kiujn mi partoprenis: Al la Germana Esperanto-Kongreso 2011 kaj al la 3a Junulara E-Semajno en Gdansko. Tiel ?i ege bone kombinas Esperanton kaj legadon de libroj. Konsiderante, ke esperantistoj estas legemaj (ne pro nenio Esperanto-kulturo unue estis skriba, male al tiu de aliaj lingvoj) kaj ke multaj esperantistoj regas plurajn lingvojn, anka? “ekzotikajn” a? “malgrandajn”, ?io tio estas bonega verko!

Dum la vespero koncertis Kim denove. Interalie li muzikis kun sia malnova amiko Mao, kiu ludis klavaron. Mi memoras Esperanto-version de la kanto Stand By Me de Ben E. King, sed ne estis traduko, do kun ?an?ita enhavo.

Georgo Handzlik kun alia aktoro prezentis teatra?on pri la Universalaj Kongresoj, sed mi preferis babili kun la homoj ekster la salono. La saman sorton trafis la prezentado de la Pola grupo unu vesperon poste. Mi simple ne eltenas tiom multan programon dum vespero. Evidente oni rompis la regulon, pri kiu mia patro kaj mi konsentas ekde longa tempo kaj kiun ni mem praktikis dum la GEK en Münster nur unu jaron anta?e: Ne faru ion, kio da?ras pli ol du horojn a? fini?as post la 22a kaj 30!

La muzika kulmino de la kongreso por mi estis bonega akustika koncerto de Stephan Schneider sabatvespere. La sono en la salono estis perfekta. Mi a?dis lin e? tute de la malanta?a parto.

Interalie li prezentis kelkajn tradukojn, ekzemple “Still Got The Blues” de Gary Moore kaj “Dust In The Wind” de Kansas. Pri la dua kanto ekzistas video de alia koncerto.

Stephan Schneider: Polvo en la vent’

Alia traduko de li, kiu kaptis mian atenton, estis “Mont Klamott” de Silly, muzikgrupo el GDR. La melodio de la refreno tuj pensigis min pri popmuziko el la 1980aj jaroj. Beda?rinde la sekva video, filmita dum alia renkonti?o, nur enhavas parton de la kanto.

Stephan Schneider: Mont’ Klamot

Berlino sen vi estas urb’ sen harmoni’

En mia serio, en kiu mi volas rakonti malfrue sed finfine pri la Esperanto-renkontigoj, kiujn mi partoprenis en 2011 kaj 2012, mi finfine atingis la jaron 2012. Post la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) 2011 en mia hejmurbo Münster, la somero en Ukrainujo kun la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo kaj Velura Sezono en Jalto, la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando) nun venas la vico al eventoj, kiuj ne estis oficialaj renkonti?oj, sed kiuj tamen havis fortan ligon al Esperantujo.

Hanne Geyer, fine de 2011 18-jara lernantino, devis verki skriban laboron por la finaj ekzamenoj ?e sia gimnazio (“Besondere Lernleistung”, BELL). Kiel temon ?i elektis “idealoj en la kantostekstoj de Esperanto-muziko”! Kompreneble mi kiel komisiito de la Germana Esperanto-Asocio por moderna Esperanto-muziko estis la ?usta persono por servi kiel faka peranto kaj priju?anto. Post mia prelego kaj mia artikolo por la socio por interlingviko (Gesellschaft für Interlinguistik, GIL), mi nun konsilis al alia persono, skribi verkon en la germana pri Esperanto-muziko.

Hanne kaj ?ian fratinon Helen mi jam konis de la 1a Junulara E-Semajno (JES) en Zakopane (Pollando). Poste mi revidis ilin dum la 2a JES en Burg/Spreewald, kie ili koncertis sub la nomo 42 kaj mi kun Hanne partoprenis la karaokeon.

La skriba laboro i?is tute bona la? mi. ?i e? decus por scienca laboro de studento kaj fakte klare supertrafas kelkajn verkojn pri Esperanto, kiujn mi legis de studentoj dum la pasintaj jaroj.

Post la priju?ado de la skriba laboro, la gimnazio invitis min ?eesti la bu?an ekzamenon de Hanne en majo 2012. Tre volonte mi akceptis kaj uzis feriotagojn por tio. Tiel Esperanto i?as videbla kaj “oficialuloj” de la Germana Esperanto-Asocio faras seriozan impreson. Kompreneble mi aperis dece vestite.

La ekzameno estis ege interesa por mi. Hanne rakontis interalie pri sia propra evoluo kiel artistino. Rimarkinde, ke ?i venis al samaj konkludoj, kiujn aliaj Esperanto-artistoj jam havis anta? proksimume 20 jaroj! Do la pa?oj de Esperanto-muzikistoj ne ?an?i?is la? tempo a? stilo. Tre grava fakto por posta faka diskuto!

La instruistoj demandis min, kion mi opinias pri la prelego. Bone, ke mi ne bezonis korekti ion. Mi jam tre ?ojis, ke Hanne por la skriba laboro koncentri?is pri kelkaj unuopaj kantoj, kiujn ?i komplete citis (kun traduko al la germana); krom la lastajn strofojn de la “Internacio”. La?dindas, ke ?i ne elektis kantojn, kiuj faras la?eble plej simpatian impreson al ekstera publiko, sed iujn kun certa rolo en Esperantujo. Ekzemple ?i prenis “Fek’ al Esperanto” de La Pafklik’. Unuflanke estis amuze, legi ?iujn blasfema?ojn en la germana en skriba laboro por la lernejo. Aliflanke mi tre ?atis, ke la traduko estis farita tute serioze kaj fidele, tiel ke vere eblas analizi la tekston.

Post tiu bonega ekzameno, mi ankora? havis ion por fari en Lepsiko: Dum mardo ?iam okazas tie lingvovespero! ?in organizas interalie Dave Blair. ?ar n_true ?iam denove menciis ?in, mi nun tre anta??ojis partopreni ?in. ?i funkcias jene: En alternativa kafejo estas diversaj tabloj. Sur ?iu tablo trovi?as nomo de lingvo. Oni parolas nur la indikatan lingvon ?e ?iu tablo. ?ifoje ni estis 11 partoprenantoj ?e la Esperanto-tablo! Tio estis nova rekordo. Mi ege ?atis revidi kelkajn esperantistojn kaj ekkoni novajn.

Cetere kun Helen kaj Hanne Geyer mi parolis pri nova Esperanto-muzikprojekto. En majo tio ankora? estis sekreto, sed nun mi jam rajtas mencii tion. Detalojn mi rakontos alian fojon!

La voja?o de Münster al Lepsiko da?ras sufi?e longe. Pro tio mi pensis anta?e: Se mi jam estos tie, kial ne vizit anka? Berlinon denove? Do post la unua fojo en Berlino en 2012, nun venis la dua, pri kies cirkonstancoj mi promesis skribi pli frue. Fakte mi jam rakontis pri la stultumado kun Chuck kaj retrovado de kanto dum Wii-ludado de “Just Dance 3”.

Alia menciinda?o estas vizito de la ?ardenoj de la mondo kun Irina Gerasimova. Dum tiuj tagoj la Berlinanoj konvinkis min, ali?i al la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) en Berlino, kiu okazis unu semajnon poste dum Pentekosto. Kaj tio estu la temo de la sekva enskribo.

Ne?o dancas en la stratoj

Pri la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando) mi rakontis en tri partoj (parto unu, parto du kaj parto tri). Sed ?uste ?ar la renkonti?o fini?is jam post kvin tagoj, mi plilongigis mian feriumadon alimaniere.

Mi pagis du pliajn noktojn por resti en la junulargastejo. Tio jam je la 1a de januaro estis tre praktika pa?o, ?ar tiel mi povis sufi?e dormi post la silvestra festado.

Iam dum tiuj du tagoj mi sidis anta? la akceptejo de la junulargastejo kun Ro?jo. Li laboris per sia portebla komputilo kaj samtempe a?skultigis muzikon. Iam mi demandis, kion li estis a?skultanta. Montri?is, ke tio estas Muzaiko! Post Radio Esperanto, Radio Verda, esPodkasto kaj Varsovia Vento ekestis plia Esperanto-radio, kiu dissendas Esperanto-muzikon kaj raportojn. Beda?rinde da?ris tedaj, longegaj diskutoj pri la uzorajtoj de Esperanto-kantoj eldonitaj de Vinilkosmo, kiujn mi ne volas pritrakti ?i tie. Mi konscias pri la valoro de tia reta radio, des pli ?ar ?in faras junaj aktivuloj, kiuj mem regule partoprenas Esperanto-renkonti?ojn. Tio signifas, ke ili estas sociemaj homoj – kaj de tiaj mi supozas, ke ili kapablas kunlabori. Krome ili havas rilaton al ?enerala Esperantujo kaj ne sidas solaj en siaj ?ambroj. Dum JES funkciis informstando pri Muzaiko kaj mi konis plurajn kunlaborantojn jam anta?e. Do la tuta projekto ?ajnas al mi bona kaj havanta estontecon. Tamen ?is tiu hazarda situacio mi mem ne estis a?skultinta Muzaikon!

En la junulargastejo ankora? restis kelkdek homoj. Kun kelkaj el ili mi iris al na?vespero, tiel farante programeron de kutima renkonti?o. Tio estis bonega okazo por ripozi! Ni anka? sa?numis. Mi memoras, ke dum unu el la pa?zoj mia menso liberi?is de ?iu pezo kaj mi komencis pripensi samplobazitan muzikprojekton, kiun mi estis komencinta jam jarojn anta?e, sed kiu restis nefinita ?is tiam. Fakte dum la posta somero mi finis ?in – estas Nokto ?e la pla?o, trankvila acid?aza muzika?o, kiu tute kongruis al la etoso de la na?vespero. Cetere ?eestis minimume tri membroj de La Perdita Generacio, do la artista influo, kiu kutime tre helpas inspiri min, ne mankis.

La 2an de januaro, kun kelkaj aliaj mi faris longan promenon tra Gdansko. Fakte ?is tiam mi ne estis vidinta multon de la urbo mem. Montri?is, ke ?i estas pitoreska kaj interesa urbo. Dum minimume unu el la du vesperoj mi elpakis mian gitalelon kaj ludis kaj kantis iomete. Dum tiuj tagoj mi refoje vizits Polan restoracion, kiu situis ne tro for de la junulargastejo.

Fruposttagmeze la 3an de januaro mi veturis kun Andi Münchow al Varsovio. La? rekomendo de Aga, ni uzis sufi?e malmultekostajn busojn de la Sveda firmao Polski Bus. Montri?is, ke la sidlokoj estis ege komfortaj kaj ke la buso ofertis senpagan interreton dum la voja?o! Tiel mi povis retumi la tutan tempon.

Mi tranoktis en Tamka Hostel, kiun estis rekomendinta al mi Enrico el Italujo. Ke mi sufi?e spontanee organizis mian pluvoja?on kaj restadon, estis paralelo al la pasinta jaro. Tiu tranokteblo montri?is tre ta?ga al miaj bezonoj. Interalie tie haveblis senpaga reto. La stranga afero estis, ke mi estis la sola turisto, kiu parolis en la pola al la junaj, belaj de?orantinoj. ?ajne esperantistoj tamen faras diferencon.

Mia patrino estis donacinta al mi nove aperintan libron pri Varsovio. Tage mi do uzis ?in por esplori la urbon memstare, kaj tio montri?is bonega decido. La libro gvidis min al lokoj, kiujn mi neniam estus eltrovinta mem. Sed anka? mia libro pri la pola bonege servis min. Unu tagon mi sukcesis kompreni menuon, kiu nur estis skribita en la pola. Tiel mi povis viziti lokojn, kiujn turistoj ne frekventas kutime, kaj esti la sola eksterlandano.

Vespere mi renkontis aliajn esperantistojn. Dum unu tago ni renkonti?is en la lo?ejo de Irek, dum alia vespero ni iris al la klubo Lucifero, kies estroj iam estis lernintaj Esperanton. Survoje mi hazarde vidis la stadionon, kiun oni estis rekonstruanta por la E?ropa piedpilka ?ampionado.

La 6an de januaro, mi voja?is per la Varsovio-Berlino-ekspreso al Berlino. Kiel mi jam menciis pli frue, mi vizitis Berlinon trifoje en 2012, kaj tio estis la unua fojo.

Pro mia restado en Varsovio, mi estis maltrafinta la post-JES-feston. Unu jaron anta?e mi ege ?uis ?in. Sed anstata?e mi festis ortodoksan kristnaskon kun diversaj Berlinaj belulinoj.

Unu tagon poste mi renkonti?is kun Chuck Smith kaj kelkaj aliaj. Ni ludis la Wii-ludon “Rock Band”. Fakte interalie estis eldono kun kantoj de “The Beatles”. Pro la anta?a renkonto de Ukrainaninoj kaj Moskvanino (dum JES kaj poste), kompreneble mi devis kanti Back In The U.S.S.R.!

Post tiuj tri diversaj da?rigoj de mia feriumado, mi tamen finfine devis voja?i hejmen. Sed tiun tempon mi ege ?atis, kaj ?i influis mian Esperanto-vivon dum la resto de la jaro 2012. Pri tio mi skribos alian fojon pli detale.

Aldone la raportoj de aliaj JES-partoprenintoj:

Kaj tiel plu, kaj tiel plu, tra vespera bru’

Post la karavano kaj la unuaj du tagoj, kio krome okazis dum la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando)?

La 29an de decembro, vespere unue koncertis Inicialoj DC. Mi ne aparte memoras ion de la koncerto, sed mi ?iam ?atis lian muzikon. Poste estis la vico de Kim J. Henriksen, kiun mi pasintfoje vidis, kiam li estis gastbasisto de 42. Grupo nova por mi estis “Danghera”, grupo de kvar Danaj junuloj (17-jaraj, se mi ?uste memoras), inter ili la filo de Kimo. Ili ludis instrumentan surfrokmuzikon, memoriganta ekzemple al la son?puro de Pulp Fiction a? la kanto “Kosmo?ip'” de “Alaksio kaj la Galaksio”, kiu aperis sur la “Esperanto Subgrunde Kompil’“. Je la fino de la koncerto, ili ludis kune kun Kim. La muziko tre pla?is al mi. Dum tiu nokto la diskoteko da?ris ?is la 5a proksimume.

La 30an de decembro, unue okazis la koncerto de Johannes Mueller. Mi tamen preska? preska? nenion sekvis de tio, ?ar mi preferis ekstere babili kun homoj. Mi simple ne havis la ?ustan humuron por tio kaj krome mi forte preferas muzikon, al kiu eblas danci.

Tio montri?is tuj poste dum la koncerto de La Perdita Generacio. Beda?rinde amba? kantistinoj ne ?eestis (unu alvenis nur poste), tiel ke LPG konsistis ?ifoje nur el tri viroj. Tamen ili sukcesis dancigi la homojn.

La muzika programo estis tiom densa, ke e? ne estis okazo por aliaj ?eestantaj muzikistoj kiel ekzemple Jonny M kaj mi, aperi sur la scenejo. Tamen Jonny M dum unu nokto montris siajn D?-kapablojn. Li ne surmetis regeon, kiel oni povintus pensi, sed ofte tre pezan, dancigan muzikon, ekzemple Killing In The Name Of de Rage Against The Machine. En Esperantujo Jonny M ankora? havas longan karieron anta? si!

Dum alia vespero D?umis Leo Sakaguchi kaj li havis problemojn, fini la diskotekon. La homoj simple pludancis, tutegale, kiun kanton li surmetis! Li mem estis tre impresita de tio. Nun videblis la avanta?o de malgranda diskoteko: ?i facile pleni?is kaj la etoso estis ege bona.

Cetere mi da?rigis la tradicion de ?okolado-frandado, kiun mi ekis dum post-JES-festo en Berlino unu jaron anta?e kaj ripetis kadre de la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo) en somero. ?ifoje estis dekoj da diversaj ?okoladoj kaj mi feli?igis multajn homojn per ili.

Kio dirindas pri la silvestra balo? ?i okazis en la koridoro, sed por la kvanto da partoprenantoj tio estis en ordo, ?ar trinkejo kaj gufujo estis tuj apudaj kaj anka? en aliaj ?ambroj homoj povis sidi. En la man?ejo en la tereta?o estis plia eblo sidi kaj babili.

Origine ni ne volis komenci la silvestran balon tre frue, sed tiam oni atentigis min pri tio, ke la nova jaro la? Moskva tempo komenci?os jam je la 21a, do unu horon pli frue dum anta?aj jaroj. La kialo estas, ke Rusujo ne retransiris al vintra tempo, tiel ekde nun ?iam estos tiel. Pro tio mi haste surmetis muzikon el la filmo “Stiljagi“, kio ege pla?is al la Rusaj partoprenantoj. Jam dum la 67a Internacia Junulara Kongreso en Kievo (Ukrainujo) mi rimarkis, kiom populara tiu muziko estas. Nun mi sukcesis dancigi la homojn. Tiuj kantoj inivitis al para dancado, kaj mi ege ?ojis, ke mi povis malfermi la vesperon per solenaj muzika?oj.

Mi da?rigis ?is la nova jaro en Ukrainujo je la 23a horo. Tiuokaze mi surmetis du kantojn, kiujn mi fakte ne havis sur mia portebla komputilo. Mi uzis la interretkonekton kaj Alisa Nikitina proponis du kantojn, nome “Wild Dances” de Ruslana, venka kanto en la E?ropa kantokonkurso “E?rovido” en 2004. La alia kanto estas en la ukraina kaj ege pla?as al mi!

??????: ???? ???? (Tartak: Nashe Lito)

Noktomezon mi ne aparte memoras, sed estis deca festo, kaj je la fino nur tio gravas. Mi transprenis la diskotekon ankora?foje inter la 1a (nova jaro en Britujo kaj Irlando) kaj la 3a (nova jaro en Brazilo). (Beda?rinde mi ne memoras kun certeco, ?u mi surmetis la kanton “New Year’s Day” de U2, kiel mi faris kutime a? dum tiu tempo a? jam tuj post noktomezo. Sed ?ar tio estas mia propra tradicio, mi vetus je tio, ke mi faris.) ?ar JES fini?is jam la 1an de januaro, oni devigis nin fini la festadon en la koridoro jam je la 6a matene. Tio klare montras, kial JES denove da?ru tutan semajnon. Tamen la ?eestantaj festemuloj solvis la aferon, translokigante la tutan aparataron al la kelo, tiel ke la diskoteko povis pluda?ri. Mi enliti?is ?irka? je la 7a matene.

Per tio jam fini?is la oficiala JES. Sed ankora? restas longa postfestado en pluraj etapoj, pri kiu mi rakontos en alia enskribo.

Mi havas neniun emon, neniun emon

Post mia alvoja?o en la karavano, kio atendis min dum la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando)? La aran?o okazis en lernejo (kiel en Zakopane anta? du jaroj), sed ?ifoje eblis tranokti en junulargastejo, kiu estis nur kvin minutojn for. Tio estis grandega plibonigo kompare al la pasinta fojo en Pollando! La junulargastejo estis tute konvena la? miaj bezonoj kaj mi tie ?iam sukcesis trankvili?i kaj dormi post festado. Dua granda plibonigo estis vera vespera salono por la koncertoj, kiu situis en akceptebla distanco. En la lernejo mem oni servis la man?ojn. La kuiristinoj estis tre afablaj kaj agnoskis e? bazan konon de la pola. Kiam temas pri organizado de renkonti?o, mi ?iam atentigas ke rekonti?o prefere havu iun centran lokon, kien homoj kutime venas kaj povas hazarde renkonti unu la alian. Tio ?ifoje estis la koridoro en la unua eta?o de la lernejo. Tie haveblis kafo kaj teo senpage. Do anka? tiurilate la 3a JES estis bona.

Aliflanke la JES havis kelkajn fu?a?ojn, kiujn mi rektas mencias. Plej grave: ?i nur da?ris kvin tagojn (2011-12-27 – 2012-01-01)! Oni do ne lernis la lecionon de la 2a JES en Burg/Spreewald, kiu jam fini?is unu tagon pli frue ol kutime, sed e? iri plu en la mal?ustan direkton. Jam dum la disdono de la ali?iloj dum la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo) tiu grava miselekto montri?is. Mi a?dis homojn diri: “Tio estas malmulte pli ol plilongigita sermajnfino. Por tio mi ne venos!” Certe tio ?uldi?is al la fakto, ke la lernejo rekomenci?is jam la 2an de januaro, tiel ke necesis ordigi kaj redoni la ejon jam dum la 1a de januaro posttagmeze. Sed tio simple signifas, ke lernejo evidente ne ta?gas por unusemajna festado kaj ke necesas trovi alternativon por la fojoj, kiam JES okazos en Pollando. (Cetere anka? la JES en Burg/Spreewald fini?is unu tagon pli frue ?uste pro tio, ke necesis redoni la lernejon, kiu servis kiel memzorgantejo, trinkejo, diskoteko kaj salono por la vespera programo.)

Tiu fu?o montri?is en la nombro de partoprenantoj: Estis multe malpli ol 200, do pa?o reen.
Aldoni?is surloke problemoj kun de?orantoj de la lernejo, kiuj ne estis alkutimitaj al longa festado de la partoprenantoj. Grava kriterio por ta?ga ejo estas, ke la estroj scias kaj akceptas tion. ?is hodia? oni memoras la fojojn, kiam tio ne okazis dum la Internacia Seminario en Tübingen 1994/95 kaj Trier 2002/03.

La trinkejo estis maletosa. Krome nur tie oni rajtis trinki alkohola?ojn, sed tio ne funkciis, ?ar la centra renkonti?ejo (kiel skribite supre) estis la apuda koridoro.

Iam dum la semajno Éric Languillat (Inicialoj DC) faris videointervjuon kun mi pri la historio de la gufujo. Beda?rinde mi ?is nun ne vidis la materialon aperi ie, sed li mem diris, ke estis eksperimento kaj li ankora? ne sciis, ?u kaj se jes kiel li uzos la surbendigon.

?ar la renkonti?o estis tiom mallonga, eblas pritrakti ?iun vesperon sinsekve sen da?re ripeti la saman. La 27a de decembro estis alventago, kiel mi jam menciis. La 28an de decembro koncertis Asorti el Litovujo. Mi konas ilian muzikon jam dum multaj jaroj (interalie tio ka?zis, ke ili aperas en la Elektronika Kompilo), sed estis la unua fojo, ke mi renkontis ilin persone! Ili sufi?e bone dancigis la homojn. Aparte mi memoras Esperanto-version de “Sweet Home Alabama“. Sekvis koncerto de Gijom Armide, sed tiun mi grandparte maltrafis, ?ar mi preferis ekstere babili kun homoj. Kion mi a?dis de la koncerto estis sendube altkvalita, sed malgaja kantado kaj pianoludado ne estas io, kion mi eltenas dum longa tempo.

Asorti: Novjara nokto

Dum la nokto okazis karaokeo. ?ifoje mi prezentis la kanton, nome “Mondo a? mi” de Persone.

Poste mi D?umis. La diskoteko trovi?is en la kelo, do tre for de la trinkejo, kaj estis tre malgranda, tamen ta?go loko. Mi surmetis muzikon proksimume inter la 1a kaj 30 kaj la 4a kaj 20. Tiam beda?rinde oni devigis min ?esi “por ke ?iuj homoj iru dormi”. Tiun stiradon de la partoprenantoj mi tute ne ?atas. Sed kion fari?

Almena? mi sukcesis a?skultigi kanton de J.B.O., kiun mi estis akirinta lastatempe. Estas parodio de la kanto “Basket Case” de Green Day.

J.B.O.: Los Casos Basketos

La kialo por iri dormi estis, dum la sekva mateno esti veka por pinta programero. (Do mi konsentas, ke estis grava afero, sed pensas, ke anka? eblintus kolekti same multajn partoprenantojn sen deviga fino de la nokta programo.) Mallongan piediron for de la ejo trovi?is iama ?ipkonstruejo, kie siatempe laboris Lech Wa??sa, kiu fondis la sendependan sindikaton kun la nomo “Solidarno??” (“solidareco”) komence de la 1980aj jaroj en Pollando. Tio estis grava pa?o al la fino de socialismo en orienta E?ropo (inkluzive la falo de la Berlina muro). La JES-partoprenantoj fakte renkontis Lech Wa??sa ?e ties iama laborloko. Li afable respondis diversajn demandojn de la publiko.

Pri la resto de la JES mi rakontos en posta enskribo. Tiu ?i jam i?is sufi?e longa.