La 4an vespere okazis koncerto de Danghera kaj Kim en la trinkejo “Fünf Ziegen”, kies estro parolas Esperanton kaj same kiel mi ?atas malnovajn Amplifiki-kantojn. Al la trinkejo venis sufi?e multaj esperantistoj, anka? kelkaj, kiuj anta?e ne estis ?e la JES. Tiel mi interalie revidis Alessandra, Italinon el Vercelli, kiun mi ne vidis dum kelkaj jaroj. ?i estas kvaza? el mia pasinteco kiel junulo… kaj tuj apud mi sidis Ro?jo, kun kiu mi stultumis pri nova kanto por la VIPoj. Nepriskribebla sento, kiel malnovaj tempoj miksi?is kun la nuno kaj proksima estonteco. Cetere mi anka? revidis Mao, kiu rakontis pri sia tempo kiel juna plenkreskulo. Kelkaj aferoj ?ajne ne ?an?i?as…
La sekvan vesperon okazis post-renkonti?o ?e la adreso Danziger Straße 50 (kiel anta? du jaroj). ?ifoje e? estis kun karaokeo, kaj mi partoprenis ?in!
Mi finu per bela anekdoto de la JES, nome la kanto “Berlino sen vi” de Inicialoj DC. La unuan fojon mi a?skultis ?in la unuan fojon en septembro 2009. Por kapti la post-JES-etoson, mi jam pli frue ligis al video. ?ifoje La Perdita Generacio (LPG) unue reludis la kanton kun iomete alia titolo, nome “Na?mburgo sen vi”. Inicialoj DC ?an?is tion al “Na?mburgo kun vi”. Kaj LPG kadre de alia koncerto ankora? dum la sama JES kreis la version “Na?mburgo sen ni”!
La perdita generacio (LPG): Na?mburgo sen vi
Inicialoj DC (i.d.c.) – Na?mburgo kun vi
Amba? supraj videoj estas de Sjoerd Bosga. Aldone Irek publikigis videon de LPG – Na?mburgo sen ni ?e Ipernity. Beda?rinde ne eblas rekte montri ?in ?i tie.
Ekzemple okazis finfine denove deca movada programo. Mi memoris, kiel mi parolis pri tio kun kelkaj organizantoj kaj partoprenantoj post la 3a JES. Nun oni realigis la bonajn intencojn. Dum la posttagmezo anta? la silvestra balo, okazis prezentado de la renkonti?oj okazontaj dum la sekva jaro – bonega metodo por disdoni informojn! Aldone estis kunsido, dum kiu oni interkonsentis pri la datoj de renkonti?oj en 2014 por eviti koliziojn. Krome en la trinkejo unu fojon mi spertis FESTO-preparkunsidon, kiam mi volis preni kafon. La Hungaroj, ?ifoje denove dece granda grupo, kunsidis kaj decidis organizi Internacian Junularan Semajnojn (IJS-n) en 2013!
Alia kulmino sendube estis la prelego de mia bona amiko Holger. Li parolis pri sia pasinteco kiel junulo kaj aktivulo, kiel la spertoj el tiuj jaroj helpis lin poste en la profesio. Mi i?is tre nostalgia, kiam mi vidis min mem sur kelkaj malnovaj fotoj el la dua duono de la 1990aj jaroj… mi pensas, ke estis tre grave, finfine kaj rerigardante paroli pri la praktikaj partoj de vivo kiel aktivulo. Tro ofte lastatempe mi legas sen?esan memvipadon, kiu gvidas al nenio.
Mi mem maloficiale kontribuis al la distra programo per disdonado de ?okolado – kiel jam post la 2a JES, dum la Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo kaj la 3a JES. ?ifoje mi kunportis ?iun ?okoladon dufoje, tiel ke mi povis fordonaci multajn paka?ojn por la revoja?o. Entute estis preska? kvin kilogramoj!
Kiam mi sidis en rondo da Rusoj en la gufujo kaj trinkis teon, dum ni kune muzikis, mi preska? sentis min kiel en Rusujo denove. Ili e? kantis pecojn el la filmo “Stiljagi“, tiel ke mi parte povis kunkanti en la rusa!
?enerale estis imprese, kiom hejme mi sentis min, kiam mi estis la sola Germano en diversaj naciaj grupoj. Tutegale, ?u estis Rusoj, Ukrainanoj, Italoj, Francoj, Hungaroj, Slovakoj… “la tuta mondo estis mia propra dom’“, por uzi (duon)cita?on de Persone.
Alia bonega fenomeno estis, ke revenis kelkaj homoj, kiuj pa?zis dum kelkaj jaroj. Ili nun havis 30 jarojn a? pli, kelkaj el ili familion, sed ili ne povis rezigni pri Esperantujo. Jam estas planoj, regule partopreni kaj montri al la pli junaj homoj, kiom intense oni festis dum anta?aj tempoj…
Dum la nokto inter la 2a kaj 3a de januaro (kutime la lasta, sed ?ifoje ne), mi denove D?umis. Mi prepari?is en la trinkejo, kompilante kantoliston. Poste mi a?skultigis multajn “klasika?ojn” el la 1980aj kaj 1990aj jaroj.kaj vere dancigis la homojn. Precipe kelkaj Italoj mirinde longe eltenis. Sekve mi surmetis por ili “Ci vuole un fisico bestiale” de Luca Carboni. Tiu kanto estis ege populara dum la fruaj 1990aj jaroj en Esperanto-diskotekoj dum la Internacia Seminario (IS) kaj mi memoras, kiel mi mem surmetis ?in dum mia unua D?-nokto entute dum la IS en 1993/94.
La lasta kanto i?is “Nova jaro” de Martin Wiese. Li estis sendinta ?in al mi kun la peto a?skultigi ?in, sed mi ne legis la mesa?on anta? la nova jaro. Tial mi nun faris tion, klarigante la originon de la kanto. Mi ege ?atas la melankolian stilon – kaj kompreneble, ke D? en ?i ludas gravan rolon!
Martin Wiese: Nova jaro
La 3an de januaro okazis la internacia vespero. Por tiu okazo Riccardo Blüher, nia brila teknikisto el Naumburg, anoncis sin mem por kelkaj kantoj. La fratinoj Geyer beda?rinde jam estis for, sed Sebastian kaj mi volonte subtenis lin. Riccardo drumis, Sebastian transprenis la gitaron kaj mi kantis. Ni prezentis “Sen vi” kaj “En ka?'” (origine de Team’), du pliajn kantojn el la repertuaro de La Kuracistoj.
Dum la novjara nokto okazis kvizo. La 2an de januaro unue koncertis Tone (kiu jam aperis dum la koncerto de Jonny M kiel gastmuzikisto), poste Danghera kaj Kim (kiujn mi jam konis kune de la 3a JES). Nekutime aldoni?is la vespero de la 3a de januaro, ?ar la JES da?ris ?is la 4a. Post la internacia vespero ankora? koncertis La Perdita Generacio (LPG).
Kvankam mi ?enerale aprobas la ideon de programo en la gufujo, tio ?io la? mi estis evidente tro. Tio blokis la gufujon dum horoj, tiel ke mi mem havis problemojn, foruzi mian tasopason, ?ar dum multaj noktoj mi simple maltrafis la malmultan “liberan” tempon de la gufujo. Aldone oni uzis teknika?ojn por tiuj koncertoj (iomete kontra? la tradicio) por surbendigi anka? ilin. Sed tio signifis, ke ne povis okazi diskoteko tiam. Do la mesa?o estas klara: Gufujo-koncertoj volonte, sed ne tiel, ke ili malebligas diskejon a? spontanean teumadon kun parolado.
Aliflanke tiel mi pasigis pli multan tempon en la trinkejo. ?i havis bonan teamon ?ifoje, kiu diligente laboris. Krome la ?ambro estis farita por trinkejo kaj havis veran etoson – tute male al tiu de la 3a JES! En la trinkejo plurfoje okazis karaokeo (anka? tio iom tro ofte kaj longe la? mi – kiu ne ?atas tion, devis fu?i), sed krome oni montris muzikvideojn. Dum la novjara nokto mi eksidis kaj mem iomete surmetis videojn, tiel i?ante V? Kunar (nova afero!). Tio kunkreis bonan etoson. Cetere la trinkejo disponigis kafon dum la posttagmezoj – tre bona ideo!
E? se mi ne partoprenis tiujn menciitajn koncertojn, mi povas almena? ligi al diversaj videoj faritaj dum ili. Filmis Sjoerd Bosga kaj Irek. Beda?rinde ?ajne ne plu eblas rekte enmeti videojn de Ipernity, tiel ke mi nur povas ligi al ili:
La plej grava vespero de la 4a Junulara E-Semajno (JES) en Naumburg/Saale (Germanujo) kompreneble estis la silvestra balo. Mi jam skribis pri enkondukajn vortojn kaj pri la unuaj koncertoj, la koncerto de La Okulvitroj kaj tiu de Jonny M. Post tiu jam estis la nokto de la jar?an?i?o.
Eble mi unue perdu kelkajn ?eneralajn vortojn pri la D?j dum la tuta aran?o. Estis tre multaj kaj tre diversaj. ?eestis iu Melanie, kiu surmetis bonan elektronikan muzikon, se mi ?uste memoras. Platano a?skultigis interalie remikson de “Mr Loverman” de Shabba Ranks. Tiu kanto estis furora?o dum la Internacia Seminario (IS) en Bad Kleinen en 1992/93! Multa nostalgio alvenis…
Éric Languillat, anka? konata kiel Inicialoj DC (a? i.d.c.), estis la plej granda agrabla surprizo. Li surmetis multegajn germanlingvajn kantojn, ekzemple Kraftklub, Françoise Cactus (“Liebe zu dritt”) kaj Klee (“Gold”). Precipe la lasta bonege kongruas al lia propra muziko.
La silvestra balo havis siajn fu?etojn: Anta? noktomezo okazis neniuj klasikaj paraj dancoj. La dancokonkurso komenci?is nur post noktomezo. ?ar la trinkejo da?re funkciis en la kelo, multaj homoj post la silvestra bufedo kaj noktomezo iris tien, tiel ke la salono ne estis tiom plena kaj ne ?iuj festis en unu granda ?ambro. Anka? mi mem devas transpreni parton de la kulpo, ?ar per kelkaj muzikelektoj mi forpelis la homojn (kio mirigis min, ?ar ne estis nekutima elekto); tamen ili almena? anka? revenis.
Tamen tiuj malbona?oj ne ruinigis la ?eneralan sukceson de la vespero, kaj aliaj aferoj bone funkciis. Iam oni interrompis la diskotekon, por ke La Perdita Generacio (LPG) kantu “Jen nova jar'” (mi nur poste eksciis, ke tio estas origine kanto de ABBA kun la nomo “Happy New Year”). Kvankam mi kutime pretas veti ?iun sumon, ke tia haltigo de la diskejo detruas la etoson kaj dancemon, ?ifoje ne estis tiel. Eble pro tio, ke la preparado de LPG ne da?ris longe kaj la sono estis bona. ?iel ajn estis mia ?anco por para danco, do mi ne havas kialon por plendi.
Mi mem kvaza? komencis la muzikan parton de la vespero, ?ar mi surmetis kantojn el la filmo Stiljagi por la Moskva nova jaro (same kiel dum la 3a JES). Tio dancigis kelkajn homojn, precipe la Rusojn kompreneble, dum kelkaj kantoj. La vera diskoteko komenci?is nur iom poste.
Post miaj spertoj dum la Somera Esperanto-Studado (SES) en Nitra (Slovakujo), mi denove prepari?is (same kiel por la lasta nokto de la 2a JES). Krome miaj teknika?oj denove funckiis, male al dum la SES.
Por la nova jaro en Finnlando kaj Ukrainujo je la 23a, mi surmetis muzikon el tiuj landoj. Beda?rinde mi elektis la mal?ustan kanton por Finnlando; ?i ne estis tiom dancebla kiel tiu, kiun mi intencis. Same kiel unu jaron anta?e, ?arma Ukrainanino helpis min kun Ukraina muziko. Tio fakte ka?zis tre bonan rezulton. Anka? mia iomete tekna versio de “Hej, soko?y” kreis ?ojon ?e la dancantinoj.
La plej granda honoro por mi kompreneble estis, ke mi rajtis D?umi ?irka? noktomezo mem, same kiel kvin jarojn anta?e kaj la duan fojon entute. E? se mi anta?e iomete fu?is: ?ustatempe anta? la jar?an?i?o la granda amaso plenigis la salonon kaj mi distris ilin. Kaj kia kulmino estis, kiam mi surmetis “The Final Countdown” kaj ?iuj saltis anta? mi!
Kiel unu el la unuaj kantoj por la nova jaro, mi surmetis “First Contact” el la son?puro de la samnoma filmo. André Müller (n_true), grandega ?atanto de tiu filmo, atente a?skultis kaj iam finfine rekonis ?in. Tio estis alia persona tradicio de mi – mi faris same kun peco el la filmo “Donnie Darko” kaj elgrande en 2007/08.
La boneco de la nokto montri?as en tio, kiom longe mi festis. Mi restis veka ?is la 11a matene kune kun tri aliaj kaj partoprenis la novjaran bufedon.
La 4a Junulara E-Semajno (JES) en Naumburg/Saale (Germanujo) ofertis plurajn muzikajn kulminojn. Post enkondukaj vortoj kaj unuaj koncertoj kaj la koncerto de mia propra grupo La Okulvitroj, la vico venu al Jonny M. Lia kanto “En somero” estis furora?o en 2010 kaj 2011, mi renkontis lin persone unuan fojon dum la 3a JES, kaj nun mi spertis lin koncertante. Jam kiam li D?umis unu jaron anta?e, li foje prezentis kantojn de si, ekzemple “En somero” kaj “Rilaksu”. Krome mian atenton kaptis la germanlingva “Keine Lust”. Sed nun li alvenis kun multaj novaj kantoj en Esperanto.
Kaj kion diri? Mi ?ategas tion! Mi mem miras pri tio, ?ar kutime mi reagas ne tiom entuziasme al naive gaja muziko. Sed mi ?atas la klaran vo?on, la facile kompreneblajn tekstojn, kiuj ?ajne tute nature kongruas al la muziko, kiam Jonny M kantas ilin. Kaj la ideoj esprimitaj estas idealismaj kaj ne nur bone harmonias al idealoj en Esperantujo, sed ekzemple al Freundeskreis, kiuj la? mi estas pinto de (intelekte idealisma) germanlingva hiphopo. ?u krome estas hazardo, ke alia granda regeoartisto el Germanujo, nome Gentleman, havas simile melodian sonon en sia vo?o?
“Mi volas diri dankon” estas kompreneble unu refreno, kiu restis en mia memoro. Iam eksonis malrapida kanto pri internacia amo, kaj kvankam mi ne tiom bone eltenas tiun temon (kiam ne estas iu virino, kun kiu mi dancas), mi ?atis ?in. Sed la unu kanto, kiu superis ?iujn, estis “Bona homo”. La muziko kaj la refreno tuj eniris mian orelon kaj restis en mia kapo. Neniu miraklo, ke mi kantis ?in parte dum trinkeja koncerto en januaro en mia hejmurbo Münster.
Jonny M (interalie: “Bona homo”, la unua kanto)
La aliaj homoj (ekzemple Stela, kiu estas same kritikema kiel mi) opiniis grandparte same, kaj mi a?dis nur unu kritikan vo?on, kiu ne ?atis ?uste tiun naivan feli?econ. Mia propra grupo “La Okulvitroj” komencis la vesperon, sed Jonny M kaj ni ne konsideris nin la anta?grupo. Ni estis amba? bonegaj.
Post la enkondukaj vortoj kaj la pritrakto de la unuaj koncertoj dum la 4a Junulara E-Semajno (JES) en Naumburg/Saale (Germanujo), finfine venis la tempo por skribi pri la grava evento, kiun mi jam kelkfoje menciis en anta?aj enskriboj.
Naumburg/Saale estis la loko de mia plej granda muzika malsukceso. Dum la Internacia Seminario (IS) en 203/04 tie okazis la tria koncerto de mia grupo “La Kuracistoj”. La unuan fojon ni koncertis kiel kompleta rokmuzikgrupo, do kun drumo. Ni plivastigis nian repertuaron, ne plu prezentante nur tradukojn de “Die Ärzte”-kantoj al Esperanto, sed anka? tri reludversiojn: “Longe for” de Persone, “Mi kaj ?i” de Amplifiki kaj “En ka?'” de Team’. Sed la koncerto i?is kompleta katastrofo: La elektra kurento foriris plurfoje, la homoj ne entuziasmi?is kaj ni neniom kreis la etoson, kiun ni intencis. Mi finis la vesperon serioze ebriigante min kaj farante kelkajn noticojn, kio misiris kaj kio tamen estis bona. Post tio la grupo preska? disfalis. Nur restis Sebastian kaj mi. Tute neatendite ni festis furoran revenon dum la Internacia Seminario (IS) 2005/06 en Xanten kaj poste aperis sursceneje duope (foje kun plia kantistino), en la gufujo a? kiel gastmuzikistoj en koncertoj de aliaj artistoj, sed neniam denove en plena roka konsisto.
Simile malagrablan sorton spertis la grupo 42 el Lepsiko. Anta? ilia koncerto dum la 2a Junulara E-Semajno (JES) en Burg/Spreewald, ilia basistino forlasis la grupon, tiel ke ili ?rumpis al duopo. Devis helpi ilin diversaj gastbasistoj. Mi tre bone rilatis al la du restantaj muzikistinoj, la fratinoj Geyer.
Kantisto kaj basisto el unu grupo, gitaristino kaj drumistino el alia – se oni rekte mencias tion, evidenti?as la ideo, kiu venis al mi iam en 2011 a? komence de 2012: Kial ne kunigi la fortojn?
La unuaj planoj konkreti?is dum mia vizito en Lepsiko, kiam mi a?dis de la du fratinoj mem, ke ili interesi?is pri pli granda Esperanto-kantorepertuaro (kiun Sebastian kaj mi havis post tiom multaj jaroj). Dum muzikado en Paderborn kaj provludado en Münster Sebastian kaj mi prepari?is.
Sed da?re ni ne ludis kvarope ?iuj kune. Tio estis granda risko, ?ar interalie pro nesufi?a kuna ekzercado la koncerto de la Kuracistoj fiaskis en 2003/04. Tial ni decidis, veni al la JES unu tagon pli frue, do la 27an de decembro. Tio tre konvenis al mi, ?ar mi ?iel ajn jam pro la tradicio ne restas hejme dum tiu tago!
Ke ni entute jam povis provludi dum tiu tago, ?uldi?as al la laboro de du homoj: Unue menciindas Leo Sakaguchi. Kvankam ni anoncis nin tre malfrue, li tamen organizis la teknika?ojn. ?enerale li ege bone prizorgis la artistojn kaj D?jn dum la tuta semajno. Li ?iam estis trankvila, demandis, ?u ?io estis en ordo, kaj provizis trinka?ojn en fridujo apud la scenejo. Tio estis ege profesia kondutmaniero, do grandan dankon al li!
La alia brilulo estis Riccardo Blüher, la teknikisto el Na?mburg. Jam dum la unua vespero li kaptis la etoson de ni. ?ar li mem elradias bonan etoson, li bonege kongruis al Esperantujo. Cetere li ludis en propra bando. Dum la tuta semajno li surbendigis la koncertojn tra la miksilo. Tio poste servis kiel fonto por muziko uzita en Varsovia Vento kaj Muzaiko.
Kiel salono por la vespera programo servis la diskoteko. Oni ne plu uzis la tutan man?ejon kaj la scenejon apud la D?-angulo, kio estis tre bona decido. En tiu pli malgranda salono, kiu rezultis el tio, la sono estis bona. La sola malavanta?o estis, ke la baso bruis sufi?e ekstere, anka? en la gufujo. Pro tio nia komuna ludado ne plu estis sekreto. Sed la decida afero estis, ke ni povis uzi unu vesperon kaj plurajn posttagmezojn por provludi. Nur tiel ni havis la tempon por eltrovi, kion ni sukcesus prezenti kune kaj por interkonsenti pri kantolisto.
Tio anka? grave kontribuis al tio, ke mi sentis min komforte sur la scenejo. Mi sciis, kie mi povus movi?i sen ?eni la aliajn. Grave estis, ke mi kantis preska? ?ion parkere. Tiel ne estis io inter la dancejo kaj mi – alia afero, kiun mi estis misdecidinta en 2003/04. Nun helpis la regula kantado en trinkejo en Münster, ?ar la situacio ?ajnis jam kutima al mi kaj mi havis pli bonan senton kun la mikrofono.
Por la vespero, mi tradukis unu kanton de 42 al Esperanto. “Down the Street” i?is “La? la strat'”. Aldone mi verkis Esperanto-tekstojn la? “We Will Rock You” de Queen. Mi mem miris pri mia efikeco, ?ar dum la pasintaj jaroj mi ne verkis tiom rapide. La unuan fojon mi prezentis kanton de Die Ärzte en Esperantujo sen traduko, nome “Schrei nach Liebe”. Tio estis unu el la gravaj kantoj el mia junula?o (kiam mi havis 17 jarojn, ?i estis aktuala). Helen Geyer dum tiu kanto kunkantis en la saksa kaj Riccardo transprenis la drumon. Por la unuaj kantoj, kiuj venis el la repertuaro de 42, Hanne kantis (kaj mi nur iomete helpis).
Oficiale en la programo estis nur 42, sed homoj kompreneble rekonis la reston de La Kuracistoj. Kaj kune ni nomis nin La Okulvitroj, la? propono de unu el la knabinoj dum la provludado. Jen la kantolisto de la 30a de decembro 2012:
Jimmy
Sweet Lady
Whatever You Want
La? la strat’
Ne plu
Solege en la nokt’
Westerland
Junula amo
Mi kaj ?i
Jen alkohol’
Hej la nizoj
Schrei nach Liebe
Ni vin rokos
La Bamba
Aldonaj informoj:
Kantoj 1-4 estas el la repertuaro de 42 kaj originaloj de ili.
Kantoj 1-3 estas en la angla.
Kanto 4 estis fre?e tradukita por tiu koncerto.
Kantoj 5-8 estas el la repertuaro de La Kuracistoj kaj tradukoj (origine de Die Ärzte).
Kanto 9 estas origine de Amplifiki kaj regula reluda?o de La Kuracistoj; verkita de Kim J. Henriksen.
Kanto 10 estas kombino de “Jen nia mondo” kaj “Alkohol'”, origine de La Vipoj (Ro?jo kaj mi). Ro?jo kunkantas dum tiu kanto.
La Okulvitroj: Jen alkohol’
Kanto 11 estas traduko el la pola; en Esperantujo diskonigis ?in JoMo; ?i estas regula reluda?o de La Kuracistoj.
Kanto 12 estas en la germana (kaj saksa) kaj origine de Die Ärzte.
Kanto 13 estas origine de Queen; la Esperanto-tekston, kiu ne estas traduko de la origina teksto, mi verkis por tiu koncerto.
Varsovia Vento uzis kelkajn kantojn de la koncerto jam en sia 86a elsendo, nome 4, 10, 13. En la sama elsendo aperis intervjuoj kun la fratinoj Geyer kaj mi. Muzaiko uzis la kantojn 4, 6, 10 kaj parteton de La Bamba. La surbendigojn faris Riccardo Blüher. La mikson por Muzaiko faris Melono.
Post tiom da klarigoj, kion diri pri la koncerto? Al Stela mia kantado tute ne pla?is. Kaj post a?skultado de la surbendigoj mi devas konfesi, ke ni ofte fu?is. Dum la koncerto ekmalfunckiis mia kantomikrofono (neniu koncerto sen teknikaj problemoj – longjara tradicio en Esperantujo!), sed feli?e ni havis unu troan kaj mi rapide ?an?is al tiu, sen ke la muziko haltis.
Sed malgra? ?io, tute sincere: Ni sukcesis! Ni distris kaj dancigis la homojn. Oni ne refaris la eraron de 2003/04, kiam oni provizis se?ojn, kaj ?ifoje estis sufi?e malluma ?ambro kun malmulta spaco, do idealaj kondi?oj por ekdanci. Kaj mi e? faris ?ercon rilate al VV?P (Verd-Varmaj ?ili-Piproj), surmetante ?trumpon dum anoncado de unu kanto. (Mi metis la ?trumpon sur la manon tamen…)
Na? jarojn post unu el la plej grandaj muzikaj seniluzii?oj en mia vivo, mi revenis al la sama loko kaj refaris tion, kion mi volis fari jam anta?e – sed ?ifoje kun sukceso! Lokoj ?iam alportas memorojn, kaj mi devis alfronti mian malnovan timon, ke mi simple ne ta?gas por vera rokmuzika koncerto. Sed per tio ?i mi kvaza? korektis la pasintecon – kiel en la filmo Reen al la estonteco (Back To The Future)!
Esti kantisto en rokgrupo estis mia granda revo – kaj ?i i?is realo! Pro tiu subita muzika sukceso, mi sentis min denove kiel en filmo.
Post la koncerto, mi ne bezonis alparoli la virinojn – ili alparolis min! Kaj krom la unu negativa opinio, kiun mi jam menciis supre, ?iuj aliaj ege la?dis nin. Estis anka? kelkaj, kiuj memoras la unuajn jarojn de la Kuracistoj, tute ne rekonis min la? a?skultado de ekstere kaj estis tute surprizitaj, kiom bonaj ni i?is.
Kio pri la estonteco de La Okulvitroj? Nenio estas deviga, ni havas multajn eblojn. Ni povas da?rigi la? la libera tempo, kiun ni havas.
La serio de enskriboj pri Esperanto-renkonti?oj, kiujn mi partoprenis ekde 2011, ankora? ne fini?is. Post la Germana Esperanto-Kongreso (GEK) 2011 en mia hejmurbo Münster, la Esperanto-somero en Ukrainujo 2011 kun la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo kaj Velura Sezono en Jalto, la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando) 2011/12, la esperantumado en Lepsiko kaj Berlino en majo 2012, la Komuna Esperanto-Kongreso (KEK) en Berlino unu semajnon poste kaj la Somera Esperanto-Studado (SES) en Nitra (Slovakujo) en julio, la KKPS en novembro 2012, mi nun finfine vortumu miajn spertojn dum la 4a Junulara E-Semajno (JES) en Naumburg/Saale, Germanujo.
Unu momenton, tiu loko sonas konate. Jes, ?uste, la Naumburg, en kiu okazis jam la 47a Internacia Seminario (IS) en 2003/04 (vidu anka? la fotoalbumon, kiun faris mia frato kaj kiun mi republikigis ?e Ipernity). Do estis reveno al la sama loko post na? jaroj… kaj tio kompreneble alportis memorojn por mi, sed pri tio mi skribu poste.
Unue mi listigu la aliajn fontojn, kiujn mi trovis pri la 4a JES en la reto. Tial estas bone, ke mi verkis mian raporton kelkajn monatojn poste, ?ar tiam mi povas pli facile kompili ?ion:
Kio ?enerale direblas pri la 4a JES? Finfine ?i denove da?ris unu semajnon, e? se dum iom nekutimaj datoj (28a de decembro ?is la 4a de januaro). Kun 259 partoprenintoj el 34 landoj, ?i estis dece granda kaj sufi?e internacia. Kaj entute estis 91 Germanoj – preska? la sama kvanto kiel dum la sukcesaj jaroj de la Internacia Seminario (IS). Tamen necesas anka? atentigi, ke povintus esti pli multaj partoprenantoj, ?ar okazis preska? neniu varbado. La ali?ilo pretis rekorde malfrue. Mi mem proponis varbi dum la SES. Tie aparte indis varbado, ?ar venis multaj novuloj, kiuj ankora? tute ne konis Esperanto-renkonti?ojn. Sed mi ricevis neniun respondon de la JES-organizantoj. Kaj konsiderante, ke por JES kuni?is du aran?oj kun kune proksimume 400 partoprenantoj, e? 259 estas magra rikolto.
raporto en la Germana televido
impresoj de Céline Bernard
Pri la vespera programo mi tamen tute ne povas plendi. Denove ?i estis deca por eta muzika festivalo. Aliaj plendis, ke okazis preska? nur koncertoj, sed la? mi tio estas bona evoluo (malfacilas prezenti teatra?on bone).
La 29an de decembro, la vesperon malfermis Platano (La Pafklik’). Same kiel jam kelkfoje – la pasintan fojon dum la Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo – mi helpis, surmetante la muzikon. Dum unu kanto Platano, Jonny M kaj mi e? repis triope!
Poste koncertis JoMo, kiu interalie kantis “Jen alkohol’“, la kunmeton de “Jen nia mondo” kaj “Alkohol'”, kiun dum la SES elpensis kaj prezentis Ro?jo kaj mi sub la nomo “la VIPoj”. Dum SES estis anka? la unua fojo, dum kiu JoMo transprenis la kanton al sia repertuaro. ?ifoje li ?an?is iomete la tekston. Dum “La Bambo” mi kompreneble volonte denove helpis lin rilate al kantado.
Post mia alvoja?o en la karavano, kio atendis min dum la 3a Junulara E-Semajno (JES) en Gdansko (Pollando)? La aran?o okazis en lernejo (kiel en Zakopane anta? du jaroj), sed ?ifoje eblis tranokti en junulargastejo, kiu estis nur kvin minutojn for. Tio estis grandega plibonigo kompare al la pasinta fojo en Pollando! La junulargastejo estis tute konvena la? miaj bezonoj kaj mi tie ?iam sukcesis trankvili?i kaj dormi post festado. Dua granda plibonigo estis vera vespera salono por la koncertoj, kiu situis en akceptebla distanco. En la lernejo mem oni servis la man?ojn. La kuiristinoj estis tre afablaj kaj agnoskis e? bazan konon de la pola. Kiam temas pri organizado de renkonti?o, mi ?iam atentigas ke rekonti?o prefere havu iun centran lokon, kien homoj kutime venas kaj povas hazarde renkonti unu la alian. Tio ?ifoje estis la koridoro en la unua eta?o de la lernejo. Tie haveblis kafo kaj teo senpage. Do anka? tiurilate la 3a JES estis bona.
Aliflanke la JES havis kelkajn fu?a?ojn, kiujn mi rektas mencias. Plej grave: ?i nur da?ris kvin tagojn (2011-12-27 – 2012-01-01)! Oni do ne lernis la lecionon de la 2a JES en Burg/Spreewald, kiu jam fini?is unu tagon pli frue ol kutime, sed e? iri plu en la mal?ustan direkton. Jam dum la disdono de la ali?iloj dum la 67a Internacia Junulara Kongreso (IJK) en Kievo (Ukrainujo) tiu grava miselekto montri?is. Mi a?dis homojn diri: “Tio estas malmulte pli ol plilongigita sermajnfino. Por tio mi ne venos!” Certe tio ?uldi?is al la fakto, ke la lernejo rekomenci?is jam la 2an de januaro, tiel ke necesis ordigi kaj redoni la ejon jam dum la 1a de januaro posttagmeze. Sed tio simple signifas, ke lernejo evidente ne ta?gas por unusemajna festado kaj ke necesas trovi alternativon por la fojoj, kiam JES okazos en Pollando. (Cetere anka? la JES en Burg/Spreewald fini?is unu tagon pli frue ?uste pro tio, ke necesis redoni la lernejon, kiu servis kiel memzorgantejo, trinkejo, diskoteko kaj salono por la vespera programo.)
Tiu fu?o montri?is en la nombro de partoprenantoj: Estis multe malpli ol 200, do pa?o reen.
Aldoni?is surloke problemoj kun de?orantoj de la lernejo, kiuj ne estis alkutimitaj al longa festado de la partoprenantoj. Grava kriterio por ta?ga ejo estas, ke la estroj scias kaj akceptas tion. ?is hodia? oni memoras la fojojn, kiam tio ne okazis dum la Internacia Seminario en Tübingen 1994/95 kaj Trier 2002/03.
La trinkejo estis maletosa. Krome nur tie oni rajtis trinki alkohola?ojn, sed tio ne funkciis, ?ar la centra renkonti?ejo (kiel skribite supre) estis la apuda koridoro.
Iam dum la semajno Éric Languillat (Inicialoj DC) faris videointervjuon kun mi pri la historio de la gufujo. Beda?rinde mi ?is nun ne vidis la materialon aperi ie, sed li mem diris, ke estis eksperimento kaj li ankora? ne sciis, ?u kaj se jes kiel li uzos la surbendigon.
?ar la renkonti?o estis tiom mallonga, eblas pritrakti ?iun vesperon sinsekve sen da?re ripeti la saman. La 27a de decembro estis alventago, kiel mi jam menciis. La 28an de decembro koncertis Asorti el Litovujo. Mi konas ilian muzikon jam dum multaj jaroj (interalie tio ka?zis, ke ili aperas en la Elektronika Kompilo), sed estis la unua fojo, ke mi renkontis ilin persone! Ili sufi?e bone dancigis la homojn. Aparte mi memoras Esperanto-version de “Sweet Home Alabama“. Sekvis koncerto de Gijom Armide, sed tiun mi grandparte maltrafis, ?ar mi preferis ekstere babili kun homoj. Kion mi a?dis de la koncerto estis sendube altkvalita, sed malgaja kantado kaj pianoludado ne estas io, kion mi eltenas dum longa tempo.
Poste mi D?umis. La diskoteko trovi?is en la kelo, do tre for de la trinkejo, kaj estis tre malgranda, tamen ta?go loko. Mi surmetis muzikon proksimume inter la 1a kaj 30 kaj la 4a kaj 20. Tiam beda?rinde oni devigis min ?esi “por ke ?iuj homoj iru dormi”. Tiun stiradon de la partoprenantoj mi tute ne ?atas. Sed kion fari?
Almena? mi sukcesis a?skultigi kanton de J.B.O., kiun mi estis akirinta lastatempe. Estas parodio de la kanto “Basket Case” de Green Day.
J.B.O.: Los Casos Basketos
La kialo por iri dormi estis, dum la sekva mateno esti veka por pinta programero. (Do mi konsentas, ke estis grava afero, sed pensas, ke anka? eblintus kolekti same multajn partoprenantojn sen deviga fino de la nokta programo.) Mallongan piediron for de la ejo trovi?is iama ?ipkonstruejo, kie siatempe laboris Lech Wa??sa, kiu fondis la sendependan sindikaton kun la nomo “Solidarno??” (“solidareco”) komence de la 1980aj jaroj en Pollando. Tio estis grava pa?o al la fino de socialismo en orienta E?ropo (inkluzive la falo de la Berlina muro). La JES-partoprenantoj fakte renkontis Lech Wa??sa ?e ties iama laborloko. Li afable respondis diversajn demandojn de la publiko.
Pri la resto de la JES mi rakontos en posta enskribo. Tiu ?i jam i?is sufi?e longa.
Anta? sep jaroj mi verkis la tekston “kvin receptoj kontra? la post-IS-sindromo“. Intertempe la Internacia Seminario jam dum du jaroj ne okazis kaj la fenomeno i?is konata post multaj aliaj aran?oj. Tial indis iomete adapti la tekston al la hodia?a situacio:
kvin receptoj kontra? la “post-Esperanto-rekonti?o-sindromo”
“post-Esperanto-rekonti?o-sindromo” (PERS): psika stato de malbonfarto, anka? konata sub la nomo “denove-hejme-bluso“. Okazas kutime post etoso- kaj spertoplenaj Esperanto-renkonti?oj. Akompanata ne malofte de korpa malsani?o kiel malvarmumo, gripo, virusa infekto.
kutimaj simptomoj: deprimi?o, sopiro al fora loko kaj/a? persono, malemo fari ion ajn, malfacileco transpreni la kutiman laboron/studadon/lernadon denove, ?iutaga vivo e? pli griza kaj neeltenebla ol anta?e.
Faru ion distran kun amikoj. Ne funkcias, se vi estas senamikulo. Por eltrovi, ?u vi estas senamikulo, sufi?as fari la teston “Kia esperantisto vi estas?“.
Iru al festo. Problemo: Eble neniu ?atas a? invitas vin.
Ludu komputilan ludon, legu libron, surfu en la interreto – ?io tio postulas multan tempon kaj koncentri?on kaj tiel forigas vian atenton de la ?us pasintaj tagoj. Malavanta?o: Foruzas vian tempon, helpas vin fu?i al (alia) nereala mondo – kaj e? dependigas vin de viaj memoroj, se vi rigardas la tutan tempon al renkonti?o-fotoj.
Realigu muzikan projekton, ?ar kreiva laboro bonhumurigas kaj ta?gas eble por pla?i al aliaj. Risko: Muziko povas memorigi pri la okaza?oj postlasindaj kaj personoj prefere forgesendaj, do gravas fari nedan?eran elekton.
Faru konkretajn pa?ojn al pozitiva ?an?o en via hejma vivo. Tiam vi malpli beda?ras vian ?iutagon ekster Esperantujo kaj ?uos vian vivon pli – kaj tio ja estu tio, kion vi vere volas kaj alcelas. Rimarko: Pozitiva ?an?o principe ?iam eblas. Samtempe la utilo povas esti tre longda?ra. Tial temas pri la plej forta recepto. Tamen necesas konscii pri ?io tio.
“Kial ?io devas fini?i? ?u ne eblas transpreni parton de la energio al la ?iutago? Kial ne ?an?i ion, kio ?enas?” Jen la kutimaj demandoj, kiuj venas al mi, kiam la sindromo venas al mi. Kaj ?ifoje la vivo e? ne aspektas tiom malbone! Plej forta deziro nuntempe estas, denove aktivi pli por Esperanto-muziko. Estas multaj ideoj kaj planoj, kiuj indas realigon.
Pri la kanto “Berlino sen vi” de Inicialoj DC, kies videon mi metis hiera? en la enskribon, ekzistas rakontinda detalo. ?ia kantoteskto enhavas alludon al alia kanto: ?i fini?as per la vortoj “Petro iris for”. ?uste tiel komenci?as Pli ol nenio de Persone!
Dum la Junulara E-Semajno (JES) mi lernis, kion signifas “faligi sin en okulojn” el la kantoteksto “Pli ol nenio”. Anta? kvin jaroj dum la Internacia Seminario (IS) 2005/06 mi lernis la veran signifon de la kanto “?i nokte” de Esperanto Desperado.
Martin kaj la talpoj: Pli ol nenio
Tiu video bonege ta?gas por ilustri la PERS-efikon: Oni vidas gajajn homojn festante kaj tuj volas reen al tiu etoso. ?iuj fortaj memoroj revenas – neniam disfalas.
La 2a Junulara E-Semajno (JES) en Burg/Spreewald (Germanujo) fini?is unu tagon pli frue kaj mi tute ne volis veturi hejmen. Jam anticipe mi planis, eble ankora? resti dum unu tago en Burg (Spreewald) kaj poste ankora? havi unu liberan tagon. Sed estas ?iam triste, postresti ?e la loko de renkonti?o, dum la aliaj forvoja?as. Krome kvankam la urbeto estis ?arma, mi ne havis grandan emon pasigi tie ankora? tempon. Mi volis vidi ion alian!
Tial allogis min la relative proksima Berlino kaj la anonco pri post-renkonti?o en la Esperanto-domo la 3an vespere. Nura problemo estis, ke mi estis planinta ankora? nenion. Sed mi vivis dum unu jaro en Italujo, kial do ne fari ?ion spontanee?
Dum la lasta tagman?o anta? la forveturo, mi parolis kun Chuck Smith. Li tuj rekomendis al mi hotelon proksime de Rosenthaler Platz kaj du interesajn kafejojn tuj apude. Jen kiel funkcias Esperanto!
Sen iuj problemoj vi voja?is al kaj poste tra Berlino. En la hotel?ambro mi iomete ripozis kaj refre?i?is, sed poste mi iris al rekomendita man?ovendejo kaj poste al unu el la du kafejoj. Vespere mi renkonti?is kun Chuck kaj diversaj amikoj, inter ili pluraj JES-partoprenintoj. Unue ni man?is en Vjetnama restoracio. Poste ni iris al la kafejo Sankt Oberholz, en kiu mi jam estis dum la posttagmezo.
Chuck rakontis al siaj du amikoj, kiuj estas komencantoj, ion pri Esperanto-muziko, kaj demandis, ?u iu havas la kanton “Lasu min son?i” de Persone sur sia po?telefono. Mi anstata?e ofertis, simple kanti ?in, se iu montras la tekston. Tion Chuck faris kaj Gavan kunkantis. Tio estis bonega afero, mi tre ?atis tion! (En la reto cetere trovi?as video, en kiu Martin Wiese prezentas la kanton dum solokoncerto.)
Pro la multaj ali?intoj, la post-JES-festo tamen ne okazis en la Esperanto-domo en Einbecker Straße, sed en la kultura centro Danziger Straße 50. Tie estis neatendita revido kun multaj homoj. Ni certe estis pli ol 30 personoj kaj tre internacia grupo. Ni agrable trinkis kaj babilis. La Pafklik’ e? faris koncerteton kun Em?jo Emmanuel – kaj mi denove pretigis la muzikon por ili! Poste mi surmetis la tutan tempon Esperanto-muzikon, ?ar homoj kritikis, ke en la diskoteko dum la JES ?i ne a?skulteblis sufi?e. Tiel por mi i?is plenetosa vespero, dum kiu mi ankora?foje povis plon?i en la Esperanto-?irka?o, al kiu mi tiom alkutimi?is kaj kiun mi regule bezonas por esti feli?a. Agrabla kroma efiko estis, ke mi tiel povis adia?i de homoj, kiujn mi maltrafis en Burg, ?ar ili estis foririntaj pli frue ol mi.
La du matenojn en Berlino mi pasigis en la Bagel-kafejo, kiun Chuck estis rekomendinta al mi. Ili ne nur havis bongustan man?a?on kaj bonajn trinka?ojn, sed anka? bonegan trankvilan muzikon. Unu ambjenta kanto aparte restis en mia menso. Mi nur memoris kelkajn vortojn de la refreno, sed poste trovis ?in en la reto:
Teri Richardson: Eyes Wide Open
La du kafejoj ofertis bonan eblon, trarigardi miajn kantonoticojn. Tion mi jam delonge volis fari, sed neniam havis la tempon a? trankvilecon. Nun mi finfine sukcesis fari tion!
La 4an de januaro, mi ankora? tagman?is kun kelkaj esperantistoj en Amrit, Hinda restoracio en Oranienburger Straße. Poste mi adia?is de la aliaj kaj sole iris al la stacidomo. Nun finfine mi tamen devis voja?i hejmen.
Sed la memoroj restas kaj la sentoj estas fortaj. Tial mi volas fini mian raportadon pri mia jar?an?i?o per du videoj, amba? de Inicialoj DC. Unu titolo mencias Berlinon, la alia rakontas trankvile pri hejmenvojo. Nenio povus esti pli trafa nun ol tio.